Γιατί οι ουρολοιμώξεις επανεμφανίζονται και πώς να τις αποφύγετε με 5 απλά βήματα

Οι ουρολοιμώξεις δεν είναι απλά μια στιγμιαία ενόχληση, καθώς για πολλούς, «επιστρέφουν» συχνά, προκαλώντας ενοχλήσεις και δυσφορία.

Ευτυχώς, υπάρχουν απλά και αποτελεσματικά βήματα που μπορείτε να εφαρμόσετε για να μειώσετε τον κίνδυνο επανεμφάνισής τους.

Τι είναι η ουρολοίμωξη και γιατί επιστρέφει – 5 τρόποι για να την αποφύγετε

Η ουρολοίμωξη (UTI) είναι μια λοίμωξη που μπορεί να επηρεάσει οποιοδήποτε μέρος του ουροποιητικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των νεφρών, της ουροδόχου κύστης και της ουρήθρας. Τα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν συχνή ανάγκη για ούρηση, ακράτεια, αίσθημα καύσου κατά την ούρηση, θολά ούρα ή ούρα με αίμα και δυσφορία στην πύελο.

Οι ουρολοιμώξεις μπορεί επίσης να συνοδεύονται από πυρετό, ναυτία και έμετο, γεγονός που μπορεί μερικές φορές να προκαλέσει σύγχυση με άλλες ιατρικές παθήσεις. Οι γυναίκες προσβάλλονται πιο συχνά και η υποτροπή είναι συχνή, με περίπου 25% με 30% των γυναικών να εμφανίζουν εκ νέου λοίμωξη εντός έξι μηνών.

Οι υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις είναι γνωστές ως επίμονες, χρόνιες ή επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις. Τα συμπτώματά τους μπορεί να επανεμφανιστούν ακόμη και μέσα σε έναν μήνα από την αρχική λοίμωξη και να επιστρέψουν πολλές φορές μέσα σε ένα έτος. Προκαλούνται από τα βακτήρια E. coli που προσλαμβάνουν το ουροποιητικό σύστημα. Οι αιτιολογικοί παράγοντες περιλαμβάνουν την καθυστερημένη ή σπάνια ούρηση, τη διάρροια, τη δυσκολία στον καθαρισμό της ουρήθρας και τη σεξουαλική επαφή.

Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις: Αίτια

Σύμφωνα με μελέτη του 2025 με τίτλο Etiology and Risk Factors of Recurrent Urinary Tract Infections in Women in a Multidisciplinary Hospital in Romania, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα E. coli ήταν η πιο συχνή αιτία επαναλαμβανόμενων ουρολοιμώξεων, εμφανιζόμενη σε περίπου 71% των θετικών καλλιεργειών ούρων.

Επίσης ανακάλυψαν ότι μεγαλύτερες ηλικίες (ειδικά 65–80 ετών), οι υποκείμενες ιατρικές παθήσεις όπως ο διαβήτης, τα νεφρικά προβλήματα, η καρδιακή ανεπάρκεια ή προβλήματα με τα νεύρα της ουροδόχου κύστης, καθώς και παράγοντες όπως η ατελής κένωση της ουροδόχου κύστης ή η χρήση καθετήρα, αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο υποτροπής.

Άλλες πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι οι υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις συμβαίνουν για πολλούς λόγους – όχι μόνο λόγω νέων λοιμώξεων:

• Κρυμμένα βακτήρια στα κύτταρα της ουροδόχου κύστης: Μικρόβια όπως τα E. coli μπορούν να κρύβονται στο εσωτερικό της επένδυσης της ουροδόχου κύστης σε συστάδες ή αδρανείς μορφές, αποφεύγοντας τα αντιβιοτικά και στη συνέχεια προκαλώντας νέες λοιμώξεις.
• Σύνδεση εντέρου και ουροδόχου κύστης: Η ανισορροπία στα βακτήρια του εντέρου – ειδικά η έλλειψη ωφέλιμων μικροοργανισμών που παράγουν βουτυρικό οξύ – μπορεί να επιτρέψει την υπερανάπτυξη επιβλαβών βακτηρίων και την εξάπλωσή τους στο ουροποιητικό σύστημα.
• Αλλαγές στο ανοσοποιητικό και τις ορμόνες: Οι λοιμώξεις μπορούν να αλλάξουν τα γονίδια των κυττάρων της ουροδόχου κύστης και την ανοσοαπόκριση, ενώ ορμονικές μεταβολές (όπως κατά την εφηβεία ή την εγκυμοσύνη) μπορούν να κάνουν την επένδυση της ουροδόχου κύστης πιο ευάλωτη σε μικρόβια.
• Αντοχή στα αντιβιοτικά: Η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών μπορεί να διαταράξει τα μικρόβια στο έντερο και την ουροδόχο κύστη, επιτρέποντας στα ανθεκτικά βακτήρια να επιβιώσουν και να επανέλθουν πιο δυναμικά.
• Άλλοι παράγοντες κινδύνου: Η σεξουαλική δραστηριότητα, οι ορμονικές αλλαγές μετά την εμμηνόπαυση, τα προβλήματα του ουροποιητικού συστήματος (π.χ. παλινδρόμηση, καθετήρες, διαβήτης) και το γυναικείο φύλο αυξάνουν επίσης τις πιθανότητες.

5 τρόποι για να αποφύγετε τις επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις

1. Πιείτε περισσότερο νερό
Μελέτη έδειξε ότι η αύξηση της ημερήσιας πρόσληψης υγρών μειώνει σχεδόν κατά 50% τις πιθανότητες επανεμφάνισης ουρολοίμωξης στις γυναίκες. Το νερό είναι η πιο κατάλληλη επιλογή για την αποτοξίνωση του οργανισμού. Η αυξημένη κατανάλωση νερού οδηγεί σε συχνότερη ούρηση, η οποία απομακρύνει τα βακτήρια από το ουροποιητικό σύστημα πριν αναπτυχθεί λοίμωξη. Επίσης, επαρκής πρόσληψη νερού βοηθά στην αραίωση των επιβλαβών βακτηρίων.

2. Ουρήστε τακτικά
Η καθυστέρηση στην ούρηση επιτρέπει στα βακτήρια να αναπτυχθούν και να εξαπλωθούν στο ουροποιητικό σύστημα. Εξασθενεί επίσης τους μύες της ουροδόχου κύστης, γεγονός που δυσχεραίνει την πλήρη κένωσή της. Η μη τακτική ούρηση αυξάνει την πιθανότητα υποτροπής ουρολοιμώξεων και μπορεί να προληφθεί με αύξηση της κατανάλωσης υγρών, φρούτων και λαχανικών.

3. Τηρήστε σωστή υγιεινή
Η διατήρηση της υγιεινής είναι το κλειδί για τη μείωση της υποτροπής των ουρολοιμώξεων, καθώς περιορίζει τη διάδοση των βακτηρίων. Η σωστή υγιεινή διατηρείται με τον καθαρισμό της γεννητικής περιοχής μετά τη σεξουαλική επαφή και την αποφυγή μη διαπνεόμενων εσωρούχων, καθώς αυτά μπορεί να συμβάλλουν στη μετάδοση βακτηρίων.

4. Αποφύγετε προϊόντα που προκαλούν ερεθισμό
Προϊόντα με ισχυρές χημικές ουσίες και αρώματα μπορεί να ερεθίσουν την περιοχή των γεννητικών οργάνων και να διαταράξουν τη φυσική ισορροπία των βακτηρίων. Η αποφυγή επιθετικών καθαριστικών και αρωμάτων στην ευαίσθητη περιοχή, σε συνδυασμό με κατάλληλη ένδυση και υγιεινή, μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο ουρολοιμώξεων.

Μυκητίαση ή κυστίτιδα; Πώς θα ξεχωρίσετε τα συμπτώματα και πώς θα τα αντιμετωπίσετε φυσικά

5. Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε προβιοτικά
Τα προβιοτικά είναι ωφέλιμα βακτήρια που εμποδίζουν την ανάπτυξη άλλων επιβλαβών μικροοργανισμών και έτσι περιορίζουν τη μετάδοση των ουρολοιμώξεων. Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε προβιοτικά όπως το γιαούρτι, το κεφίρ και το ζυμωμένο ρύζι βοηθά στην καταπολέμηση της επανεμφάνισης των ουρολοιμώξεων