Ειδικός εξηγεί γιατί ξυπνάτε συχνά ύστερα από 6 ώρες ύπνου

Ο ποιοτικός ύπνος είναι ζωτικής σημασίας για το σώμα και το μυαλό, όμως αρκετοί ξυπνούν σταθερά μετά από μόλις έξι ώρες, παρά τις καλές προθέσεις για περισσότερο ύπνο.

Το αποτέλεσμα; Χρόνια έλλειψη ξεκούρασης και συμπτώματα όπως κόπωση, ευερεθιστότητα, ζαλάδα και πονοκέφαλοι. Οι ειδικοί αποκαλύπτουν τι μπορεί να φταίει.

«Το να ξυπνάτε μετά από 6 ώρες ύπνου μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες και σε συνδυασμό παραγόντων», λέει η Dr. Leah Kaylor, κλινική ψυχολόγος που ειδικεύεται στον ύπνο. Αυτές είναι οι τρεις πιο κοινές αιτίες.

• Άγχος και στρες
• Κακή υγιεινή ύπνου
• Διαταραγμένος κιρκάδιος ρυθμός

Η ψυχική υγεία παίζει καθοριστικό ρόλο στην ποιότητα του ύπνου μας. Το στρες, το άγχος ή ένα υπερδραστήριο μυαλό μπορεί να κρατήσουν τον εγκέφαλό σας σε εγρήγορση, ακόμη και όταν το σώμα σας είναι έτοιμο να κοιμηθεί. Όπως επισημαίνει η Dr. Kaylor, συχνά οι μη θεραπευμένες καταστάσεις ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη και το τραύμα είναι οι βασικές αιτίες.

Τι να κάνετε:

• Εάν υποψιάζεστε ότι η αιτία είναι η ψυχική σας υγεία, αναζητήστε τη βοήθεια ενός επαγγελματία υγείας.
• Για να περιορίσετε το στρες και το άγχος το βράδυ, δημιουργήστε μια χαλαρωτική νυχτερινή ρουτίνα. Δοκιμάστε διαλογισμούς ύπνου ή ασκήσεις ενσυνειδητότητας.

Κακή υγιεινή ύπνου

«Ένα άλλο τεράστιο πρόβλημα είναι η κακή υγιεινή ύπνου, όπως οι ασυνεπείς ώρες ύπνου και τα βαριά γεύματα πριν από τον ύπνο», εξηγεί η Dr. Kaylor. Η υγιεινή ύπνου μπορεί να περιλαμβάνει «περιβαλλοντικές διαταραχές όπως φως, θόρυβος ή θερμοκρασία, καθώς και αλκοόλ και καφεΐνη», προσθέτει η ειδικός.

Εξετάστε την καθημερινή σας ρουτίνα και δείτε αν έχετε συνήθειες που μπορεί να επηρεάζουν τον ύπνο σας, όπως το να εργάζεστε στην κρεβατοκάμαρά σας ή να τρώτε ένα ζαχαρούχο σνακ λίγο πριν τον ύπνο.

Απορυθμισμένος κιρκάδιος ρυθμός

Ο κιρκάδιος ρυθμός είναι το εσωτερικό ρολόι του σώματός μας που ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-εγρήγορσης. Η Dr. Kaylor αναφέρει ότι το πολύ νωρίς ξύπνημα μπορεί να οφείλεται σε ένα διαταραγμένο κιρκάδιο ρυθμό.

«Ένας από τους πιο κοινούς λόγους είναι οι αλλαγές στο εσωτερικό μας ρολόι καθώς μεγαλώνουμε. Φυσικά τείνουμε να πηγαίνουμε για ύπνο λίγο νωρίτερα και να ξυπνάμε νωρίτερα με την ηλικία, και ο ύπνος μας γίνεται επίσης πιο ελαφρύς», λέει η Dr. Pamela Walters, MD και σύμβουλος ψυχίατρος.

«Ένας άλλος παράγοντας είναι ο ρυθμός έκκρισης κορτιζόλης. Η κορτιζόλη αρχίζει φυσικά να ανεβαίνει τις πρώτες πρωινές ώρες, και σε μερικούς ανθρώπους, αυτή η άνοδος έρχεται πολύ νωρίς και τους ξυπνάει», προσθέτει.

Οι αλλαγές σε αυτούς τους ρυθμούς μπορούν να επηρεάσουν την ανάγκη σας για ύπνο, η οποία καθορίζει πόση υπνηλία αισθανόμαστε το βράδυ και πόσο μπορούμε να κοιμηθούμε.

«Θα μπορούσε να είναι ότι η ανάγκη για ύπνο του σώματός σας δεν είναι αρκετά ισχυρή για να σας ωθήσει σε έναν άλλο πλήρη κύκλο ύπνου», εξηγεί η Dr. Walters. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στο να ξυπνάτε νωρίτερα από το συνηθισμένο.

Είναι αρκετές οι 6 ώρες ύπνου;

Πολλοί αναρωτιούνται αν οι 6 ώρες ύπνου είναι αρκετές. Η απάντηση δεν είναι πάντα απλή, καθώς οι ανάγκες σε ύπνο διαφέρουν με την ηλικία και μεταξύ των ατόμων. Ωστόσο, για τους περισσότερους ενήλικες, υπάρχει ένα γενικό εύρος που πρέπει να τηρείται.

Σύμφωνα με την ειδικό ύπνου, Dr. Catherine Darley, οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται μεταξύ 7-9 ωρών ύπνου κάθε βράδυ. Αυτό είναι ένα μέσο όρο, με κάποιους να χρειάζονται 7,5 ώρες, άλλους 8,5, και ούτω καθεξής. «Το πιο σημαντικό είναι να γνωρίζετε το προσωπικό σας σημείο ρύθμισης ύπνου, ή πού βρίσκεστε σε αυτή την καμπύλη κανονικής κατανομής. Οι άκρες της καμπύλης είναι 6 και 10 ώρες», επισημαίνει η ειδικός.

Το κλειδί για να κατανοήσετε αν εξασφαλίζετε αρκετό ύπνο δεν είναι μόνο η διάρκεια, αλλά και το πώς αισθάνεστε την επόμενη μέρα. Εάν μετά από 6 ώρες ύπνου αισθάνεστε υπνηλία, έλλειψη συγκέντρωσης ή ευερεθιστότητα, είναι ένα σαφές σημάδι ότι δεν ξεκουράζεστε επαρκώς.

Όπως επισημαίνει ο Dr. Kaylor, αν είστε σε εγρήγορση, συγκεντρωμένοι και συναισθηματικά σταθεροί κατά τη διάρκεια της ημέρας, χωρίς να χρειάζεστε επιπλέον ύπνο ή καφεΐνη για να λειτουργήσετε, τότε πιθανότατα κοιμάστε αρκετά.

«Το να αισθάνεστε υπνηλία, έλλειψη συγκέντρωσης ή ευερεθιστότητα μετά από έξι ώρες είναι σημάδι ότι δεν λαμβάνετε αρκετό αποκαταστατικό ύπνο», εξηγεί η Dr. Walters.

«Η ποιότητα μετράει εξίσου με την ποσότητα όταν πρόκειται για ύπνο, οπότε ακόμα κι αν είστε στο κρεβάτι για έξι ώρες, αν ο ύπνος αυτός είναι ελαφρύς ή διακοπτόμενος, ο εγκέφαλος και το σώμα σας δεν θα έχουν χρόνο να περάσουν από όλα τα απαραίτητα στάδια του ύπνου». «Εάν κοιμάστε συστηματικά έξι ώρες ή λιγότερο και δυσκολεύεστε με την κούραση, το σώμα σας πιθανότατα σας λέει ότι χρειάζεται περισσότερη ξεκούραση», προσθέτει.

Πώς να κοιμάστε όλη τη νύχτα

Δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε όλη τη νύχτα; Δεν είστε οι μόνοι! Η ποιότητα του ύπνου είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία μας. Ακολουθήστε αυτές τις δοκιμασμένες μεθόδους για να βελτιώσετε τον ύπνο σας και να ξυπνάτε ανανεωμένοι.

Διατηρήστε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου

Ένα ασυνεπές πρόγραμμα ύπνου είναι ένας από τους κύριους λόγους που δεν μπορούμε να κοιμηθούμε όλη τη νύχτα. Ο Dr. Walters επισημαίνει ότι το να πηγαίνετε για ύπνο και να ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα, βοηθά στη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού σας. Αυτό σημαίνει ότι ο οργανισμός σας θα παράγει μελατονίνη – την ορμόνη του ύπνου – τη σωστή στιγμή, διευκολύνοντας τον αδιάκοπο ύπνο.

Περιορίστε την πρόσληψη καφεΐνης και αλκοόλ

• Καφεΐνη: Αν και ο καφές μπορεί να είναι δελεαστικός, η καφεΐνη παραμένει στο σύστημά σας για 3-10 ώρες. Γι’ αυτό, είναι καλύτερο να περιορίσετε την κατανάλωση καφεΐνης στα πρωινά.
• Αλκοόλ: Το αλκοόλ μπορεί να σας βοηθήσει να αποκοιμηθείτε γρήγορα, αλλά η ηρεμιστική του επίδραση δεν διαρκεί. Όπως εξηγεί ο Dr. Darley, μόλις μεταβολιστεί, το αλκοόλ μπορεί να σας ξυπνήσει αργότερα μέσα στη νύχτα. Σταματήστε την κατανάλωση αλκοόλ τουλάχιστον τρεις ώρες πριν τον ύπνο.

Βελτιώστε το περιβάλλον ύπνου σας

Δημιουργήστε ένα καταφύγιο ύπνου στην κρεβατοκάμαρά σας. «Κάντε την κρεβατοκάμαρά σας ένα ιδανικό μέρος για ύπνο», συμβουλεύει ο Dr. Darley.

• Σκοτάδι: Ο ύπνος μας είναι εξαιρετικά ευαίσθητος στο φως. Φροντίστε η κρεβατοκάμαρά σας να είναι όσο το δυνατόν πιο σκοτεινή, ιδανικά με φωτισμό λιγότερο από 1 lux και χωρίς καθόλου μπλε φως. Οι κουρτίνες συσκότισης ή οι περσίδες μπορούν να κάνουν θαύματα αν η φωτορύπανση είναι πρόβλημα.
• Άνεση: Επενδύστε στο καλύτερο στρώμα και το καλύτερο μαξιλάρι για τις ανάγκες σας. Η άνεση και η σωστή υποστήριξη είναι απαραίτητα για να παραμείνετε κοιμισμένοι όλη τη νύχτα.
• Θερμοκρασία: Βεβαιωθείτε ότι η θερμοκρασία στην κρεβατοκάμαρά σας είναι δροσερή και ευχάριστη. Έρευνες έχουν δείξει ότι η βέλτιστη θερμοκρασία για ύπνο είναι 18 έως 21°C, οπότε ελέγξτε τον θερμοστάτη σας πριν πάτε για ύπνο και αν κοιμάστε ιδιαίτερα ζεστά, βεβαιωθείτε ότι κοιμάστε σε ένα από τα καλύτερα δροσερά στρώματα.
• Θόρυβος: Αν ζείτε σε θορυβώδες περιβάλλον, εξετάστε τη χρήση ωτοασπίδων ή μηχανών λευκού θορύβου για να αποκλείσετε τις ενοχλητικές ακούγονται.

Εφαρμόζοντας αυτές τις απλές αλλαγές, μπορείτε να βελτιώσετε σημαντικά την ποιότητα του ύπνου σας και να απολαύσετε έναν πραγματικά αδιάκοπο ύπνο κάθε βράδυ.