Προχειρότητα ή ανικανότητα; – Η Κομισιόν μας επέστρεψε το σχέδιο για το SAFE: «Θέλει διορθώσεις»

Η Ελλάδα θα πρέπει να επανακαταθέσει το επενδυτικό σχέδιο για τα αμυντικά εξοπλιστικά προγράμματα που είχε στείλει προς χρηματοδότηση από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό SAFE, καθώς η Κομισιόν μας το επέστρεψε, ζητώντας διορθώσεις.

Δηλαδή ουσιαστικά είπε ότι «ούτε ένα σχέδιο δεν μπορείτε να καταθέσετε σωστά», την ώρα που 17 άλλες χώρες το κατέθεσαν χωρίς προβλημα και τα ποσά τους εγκρίθηκαν σε πρώτη φάση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η σχετική επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απευθύνεται στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και προέρχεται από τη Γενική Διεύθυνση Αμυντικής Βιομηχανίας και Διαστήματος (DG DEFIS) σε συνεργασία με την ειδική Ομάδα Εργασίας για το SAFE. Η επιστολή υπογραμμίζει ότι η υποβληθείσα πρόταση δεν πληροί όλες τις απαιτούμενες προϋποθέσεις και θα πρέπει να αναδιαμορφωθεί πριν υποβληθεί ξανά.

Αυτός ήταν κι ένας από τους λόγους άλλωστε που απασχόλησε το σημερινό ΚΥΣΕΑ σύμφωνα με την ολιγόλογη ανακοίνωση που εκδόθηκε από τον Υφυπουργό Παρά τω Πρωθυπουργώ και κυβερνητικό εκπρόσωπο, Παύλο Μαρινάκη.

Όπως τονίζεται επί λέξει:

«Εγκρίθηκαν εξοπλιστικά προγράμματα των Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ έγινε ενημέρωση για το σχέδιο αξιοποίησης του προγράμματος SAFE με βάση τον εγκεκριμένο Μακροπρόθεσμο Προγραμματισμό Αμυντικών Εξοπλισμών 2025-2036».

Το SAFE (Strategic Armaments Financing Envelope) είναι ένας μηχανισμός που δημιουργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να χρηματοδοτεί επενδύσεις στον τομέα της άμυνας, δίνοντας στα κράτη – μέλη τη δυνατότητα να λάβουν χαμηλότοκα δάνεια για εξοπλιστικά προγράμματα που είναι σημαντικά για την ασφάλεια της γηραιάς ηπείρου.

Στόχος του είναι να ενισχύσει την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, να ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των χωρών και να διασφαλίσει ότι οι επενδύσεις είναι τεχνικά εφικτές και οικονομικά βιώσιμες. Μέσω του SAFE, η Ε.Ε. θέτει συγκεκριμένα κριτήρια για το ποιες επενδύσεις μπορούν να χρηματοδοτηθούν, όπως η συμμόρφωση με τους στρατηγικούς στόχους και η προώθηση κοινών ευρωπαϊκών προγραμμάτων αμυντικής τεχνολογίας.

Ειδικότερα, η Κομισιόν παραπέμπει στο άρθρο 4, παράγραφο 3 του Κανονισμού 2025/1106, το οποίο καθορίζει ότι η Επιτροπή εξετάζει προσεκτικά κάθε αίτηση για δάνειο.

Η αξιολόγηση περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το αν οι προτεινόμενες επενδύσεις είναι επιλέξιμες, αν μπορούν να υλοποιηθούν στην πράξη, αν είναι τεχνικά και οικονομικά βιώσιμες και αν συνεισφέρουν στους στόχους του SAFE. Επίσης, λαμβάνεται υπόψη η πιθανή επίδραση στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία. Εάν το σχέδιο πληροί όλα αυτά τα κριτήρια, η Επιτροπή προχωρά στη χρηματοδότηση. Αν όχι, μπορεί είτε να ζητήσει τροποποιήσεις είτε να απορρίψει ολόκληρη την πρόταση.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, η Κομισιόν επεσήμανε ότι το σχέδιο πρέπει να προσαρμοστεί και ως προς τα οικονομικά του στοιχεία. Ο μηχανισμός SAFE λειτουργεί με βάση αρχές όπως η ίση μεταχείριση των κρατών-μελών, η αναλογικότητα και η διαφάνεια στη χορήγηση των δανείων. Το ελληνικό σχέδιο που είχε κατατεθεί κοστολογείται περίπου στα 2,95 δισ. ευρώ, δηλαδή πολλαπλάσιο από τα ποσά που η Κομισιόν θεωρεί μέχρι στιγμής ως επιτρεπτά καθώς είχε εγκρίνει 787 εκατ. €.