Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ «φωτογραφίζει» την «άθλια κατάσταση» του δημοσιογραφικού τοπίου στην Ελλάδα

Την δυστοπία που επικρατεί στο δημοσιογραφικό τοπίο της Ελλάδας, χαρτογραφεί στην πρόσφατη έκθεσή του, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, φέρνοντας ως παράδειγμα την υπόθεση της δημοσιογράφου Ρένας Κουβελιώτη, η οποία δέχθηκε άγρια επίθεση το 2024, ενώ κάλυπτε ρεπορτάζ που αφορούσε υπόθεση αυθαιρέτων.

Στη συνέχεια, η Έκθεση καταγράφει επαναλαμβανόμενα περιστατικά παρενόχλησης, εκφοβισμού και ακόμη και σωματικών επιθέσεων σε δημοσιογράφους.

Σημειώνεται ότι παρά τη μείωση των καταγεγραμμένων περιστατικών από την ΕΕ (7 φέτος έναντι 16 πέρσι), οργανώσεις ελευθερίας του Τύπου κατήγγειλαν πως η εικόνα αυτή είναι «παραπλανητική και υπερβολικά θετική», καθώς δεν αντικατοπτρίζει τη σκληρή πραγματικότητα που βιώνουν δημοσιογράφοι και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.

Σκληρή κριτική δέχεται η κυβέρνηση και για την καταχρηστική χρήση αγωγών εναντίον δημοσιογράφων (SLAPP), ενώ όπως τονίζεται στην Έκθεση πολλά μεγάλα μέσα ενημέρωσης αποφεύγουν να δημοσιεύσουν δυσμενείς ειδήσεις για την κυβέρνηση.

Αυτό αποδίδεται σε πιέσεις και εξαρτήσεις από ιδιοκτήτες ΜΜΕ, φόβο απώλειας εργασίας, και την απειλή συκοφαντικών αγωγών.

Το αποτέλεσμα, όπως υπογραμμίζεται, είναι μια διάχυτη κουλτούρα αυτολογοκρισίας που περιορίζει σοβαρά την ενημέρωση του κοινού.

• Κριτική στις ευρωπαϊκές εκθέσεις – «Κάλυψη» της κυβέρνησης

Σημαντική είναι η καταγγελία οργανώσεων ΜΜΕ πως η ετήσια Έκθεση της ΕΕ για το Κράτος Δικαίου έδωσε μια εικόνα «υπερβολικά θετική και παραπλανητική», η οποία ενισχύει στην πράξη την καταστολή ανεξάρτητων μέσων και οργανώσεων.

Με άλλα λόγια, ενώ η κυβέρνηση αξιοποιεί την «ευρωπαϊκή σφραγίδα» για να προβάλλει πρόοδο, στο έδαφος η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά ανησυχητική.

• Ρυθμιστικά εργαλεία ως μηχανισμοί ελέγχου

Η απαίτηση να είναι όλα τα μέσα –τηλεοπτικά, ραδιοφωνικά, διαδικτυακά και τοπικά– εγγεγραμμένα σε κυβερνητικά μητρώα, παρουσιάζεται από τις αρχές ως μέτρο διαφάνειας.

Ωστόσο, οργανώσεις για την ελευθερία του Τύπου επισημαίνουν ότι αυτό το καθεστώς δημιουργεί περιθώρια ελέγχου και επιτήρησης που απειλούν την ανεξαρτησία των ΜΜΕ.

• Η εικόνα της κυβέρνησης υπό διεθνή αμφισβήτηση

Η Έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, εστιάζοντας στην ελευθερία του Τύπου, σκιαγραφεί μια κυβέρνηση που τυπικά σέβεται τις θεμελιώδεις ελευθερίες, αλλά στην πράξη αφήνει τους δημοσιογράφους εκτεθειμένους σε πιέσεις, επιθέσεις και νομικές παγίδες.

Οι επικρίσεις είναι σαφείς: Χρήση αγωγών ως «όπλο» φίμωσης, αυτολογοκρισία από φόβο κυβερνητικών πιέσεων, περιστατικά βίας και εκφοβισμού που δεν αντιμετωπίζονται επαρκώς, ρυθμιστικά πλαίσια που μπορούν να λειτουργήσουν ως εργαλεία ελέγχου.

Η Ελλάδα, σύμφωνα με την αμερικανική έκθεση, απέχει από μια πραγματικά ανεξάρτητη και ασφαλή δημοσιογραφία, και η εικόνα που προβάλλεται προς τα έξω συγκρούεται με τις καθημερινές εμπειρίες των ανθρώπων του Τύπου.