Μυστηριώδες κοσμικό αντικείμενο αλλάζει τα δεδομένα – Τι λέει η Β. Καλογερά

Βαρυτικά κύματα οδήγησαν στην ανακάλυψη ενός μυστηριώδους κοσμικού αντικειμένου, το οποίο ονομάστηκε GW190814 και αλλάζει τα δεδομένα για τις μαύρες τρύπες ή τα άστρα νετρονίων.

Το συμβάν είναι πέρα από τα έως τώρα γνωστά στους αστρονόμους και αστροφυσικούς και το ανακάλυψαν επιστήμονες της μεγάλης διεθνούς κοινοπραξίας των ανιχνευτών βαρυτικών κυμάτων Ligo (ΗΠΑ) και Virgo (Ευρώπη). Πρόκειται για το πιο παράξενο σήμα βαρυτικών κυμάτων που έχει ανιχνευθεί μέχρι σήμερα και προέρχεται από τη σύγκρουση δύο πολύ ανόμοιων μεταξύ τους αντικειμένων, το ένα με μάζα περίπου εννεαπλάσια από το άλλο, σε απόσταση 800 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.

Όπως εκτιμούν οι επιστήμονες σχετικά με τη μάζα του ελαφρύτερου από τα δύο συγκρουόμενα αντικείμενα, πρόκειται είτε για τη μικρότερη μαύρη τρύπα που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα είτε για το βαρύτερο άστρο νετρονίων που έχει ποτέ παρατηρηθεί ή για κάτι άλλο πιο εξωτικό. Ορισμένοι ονόμασαν το αντικείμενο «μαύρο άστρο νετρονίων», κάτι που έως τώρα δεν θεωρείτο δυνατό.

Η ανακάλυψη, στην οποία είχε για ακόμη μία φορά σημαντική συμβολή η Ελληνίδα καθηγήτρια Αστρονομίας Βίκη Καλογερά του Πανεπιστημίου Νορθουέστερν του Ιλινόις, είναι πιθανό θα οδηγήσει τους επιστήμονες στην αναθεώρηση ορισμένων απόψεών τους για τις μαύρες τρύπες και τα άστρα νετρονίων (πάλσαρ).

Το GW190814 είχε αρχικά ανιχνευθεί πέρυσι τον Αύγουστο από το δίκτυο Ligo-Virgo κι αφορά στη συγχώνευση μίας μαύρης τρύπας με μάζα 23 φορές μεγαλύτερη του Ήλιου μας με ένα άλλο μυστηριώδες αντικείμενο με μάζα 2,6 φορές μεγαλύτερη του Ήλιου, με τελικό αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας μεγαλύτερης μαύρης τρύπας με μάζα όσο 25 ήλιοι.

Το βαρύτερο γνωστό άστρο νετρονίων, μέχρι σήμερα, δεν ξεπερνά τις 2,5 ηλιακές μάζες, ενώ η ελαφρύτερη μαύρη τρύπα τις πέντε ηλιακές μάζες. Κατά συνέπεια, δημιουργείται ένα «κενό μάζας» ανάμεσα στις 2,5 και στις 5 ηλιακές μάζες, εντός του οποίου είναι άγνωστο εάν υπάρχει κάποιο άλλο κοσμικό αντικείμενο ή εάν θα πρέπει να αναθεωρηθούν τα όρια πιθανής μάζας για τις μαύρες τρύπες ή για τα άστρα νετρονίων.

«Οι συγχωνεύσεις μικτής φύσης -μαύρες τρύπες και άστρα νετρονίων- έχουν προβλεφθεί εδώ και δεκαετίες, όμως αυτό το συμπαγές αντικείμενο στο κενό μάζας αποτελεί την τέλεια έκπληξη. Περιμέναμε εδώ και δεκαετίες, για να λύσουμε αυτό το μυστήριο. Δεν ξέρουμε ακόμα εάν αυτό το αντικείμενο είναι τελικά το βαρύτερο γνωστό άστρο νετρονίων ή η ελαφρύτερη μαύρη τρύπα, αλλά ό,τι κι αν είναι σπάει ένα ρεκόρ», ανέφερε σχετικά η Βίκη Καλογερά.

Ο Πάτρικ Μπρέιντι, του πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν στο Μιλγουόκι και εκπρόσωπος της ερευνητικής κοινοπραξίας Ligo, ανέφερε από την πλευρά του: «Η ανακάλυψη πρόκειται να αλλάξει τον τρόπο που οι επιστήμονες μιλούν για τα άστρα νετρονίων και τις μαύρες τρύπες. Το κενό μάζας μπορεί στην πραγματικότητα να μην υπάρχει καθόλου, αλλά να οφείλεται σε περιορισμούς των ικανοτήτων παρατήρησης. Ο χρόνος και οι πρόσθετες παρατηρήσεις θα δείξουν τι συμβαίνει».