Διογκωμένες αμυγδαλές: Όλες οι αιτίες και οι πιθανές επιπλοκές

Ιογενείς και βακτηριακές λοιμώξεις, όπως η αμυγδαλίτιδα και ο στρεπτόκοκκος, μπορεί να προκαλέσουν διογκωμένες αμυγδαλές.

Πολλές λοιμώξεις υποχωρούν από μόνες τους, αλλά οι σοβαρές βακτηριακές λοιμώξεις μπορεί να χρειάζονται αντιβιοτική θεραπεία.

Διογκωμένες αμυγδαλές: Αιτίες

Οξεία αμυγδαλίτιδα

Ιοί και βακτήρια μπορούν να μολύνουν τις αμυγδαλές, γεγονός που προκαλεί πρήξιμο και μια γκρίζα επικάλυψη που στις αμυγδαλές. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, πυρετό, κόπωση, κακή αναπνοή και απώλεια όρεξης. Ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει πρήξιμο μόνο στην μία πλευρά του λαιμού εάν έχει μολυνθεί μόνο μία αμυγδαλή.

Μπορεί να χορηγηθούν αντιβιοτικά για τη θεραπεία σοβαρών λοιμώξεων από βακτηριακή αμυγδαλίτιδα. Ωστόσο, εάν κάποιος εμφανίσει αμυγδαλίτιδα περισσότερες από πέντε φορές τον χρόνο, οι γιατροί είναι πιθανό να συστήσουν χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των αμυγδαλών.

Μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως η ακεταμινοφαίνη ή η ιβουπροφαίνη, μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, όπως ο πονοκέφαλος, ο πονόλαιμο και ο πυρετός, μέχρι να υποχωρήσει η λοίμωξη.

Στρεπτόκοκκος

Το βακτήριο Streptococcus pyogenes μπορεί να μολύνει τον λαιμό και να προκαλέσει πρήξιμο και φλεγμονή των αμυγδαλών. Μερικοί μπορεί επίσης να εμφανίσουν άλλα συμπτώματα, όπως πονοκεφάλους και πόνο στο στομάχι.

Οι γιατροί αντιμετωπίζουν σοβαρές περιπτώσεις στρεπτόκοκκου με αντιβιοτικά (συνήθως πενικιλλίνη ή αμοξικιλλίνη), αλλά εναλλακτικές θεραπείες είναι διαθέσιμες σε άτομα που είναι αλλεργικά σε αυτά τα αντιβιοτικά.

Ιοί μπορούν επίσης να προκαλέσουν στρεπτόκοκκο με ελαφρώς διαφορετικά συνοδά συμπτώματα, όπως βήχα, καταρροή και στοματικά έλκη.

Αδενοϊοί

Τα αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) επισημαίνουν ότι αρκετοί τύποι αδενοϊών προκαλούν λοιμώξεις του αναπνευστικού, όπως κρυολόγημα, πνευμονία και βρογχίτιδα.

Οι αδενοϊοί μπορεί επίσης να προκαλέσουν επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις των αμυγδαλών σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, αν και αυτές οι λοιμώξεις μπορεί να μην εμφανίζονται πάντα με συμπτώματα (π.χ. διογκωμένη αμυγδαλή χωρίς πυρετό). Καθώς οι περισσότεροι αδενοϊοί είναι ήπιοι, οι ασθενείς συνήθως δεν χρειάζονται θεραπεία και ο ιός μπορεί να υποχωρήσει από μόνος του.

Ιός Epstein-Barr

Τα συμπτώματα μιας λοίμωξης από τον ιό Epstein-Barr, όπως η μονοπυρήνωση, περιλαμβάνουν πρησμένες αμυγδαλές, πυρετό, κόπωση και δερματικά εξανθήματα. Οι ενήλικες και οι έφηβοι συνήθως αναρρώνουν σε 2-4 εβδομάδες, αλλά, σε ορισμένες περιπτώσεις, συμπτώματα όπως η κόπωση μπορεί να επιμείνουν για αρκετές εβδομάδες ή και μήνες!

Δεν υπάρχει εμβόλιο κατά του ιού Epstein-Barr. Ωστόσο, καθώς ο ιός μπορεί να εξαπλωθεί μέσω της ανταλλαγής σωματικών υγρών, ιδιαίτερα του σάλιου, οι άνθρωποι μπορούν συχνά να τον αποφύγουν διατηρώντας απόσταση από τα άτομα που έχουν τον ιό και μην μοιράζονται μαζί τους οδοντόβουρτσες και ποτά.

Μόλις ένα άτομο έχει τον ιό, αυτός θα παραμείνει στο σώμα του σε ανενεργή κατάσταση, αλλά μπορεί να επανενεργοποιηθεί σε ορισμένες στιγμές της ζωής του.

Γρίπη

Η γρίπη μπορεί να προκαλέσει διογκωμένες αμυγδαλές και άλλα συμπτώματα, όπως βήχα, πονόλαιμο, πόνους στο σώμα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, πυρετό. Ωστόσο είναι πιθανό να έχετε διογκωμένη αμυγδαλή χωρίς πυρετό και σε αυτή την περίπτωση.

Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά. Οι επιπλοκές της γρίπης μπορεί να περιλαμβάνουν και πνευμονία, επομένως είναι σημαντικό ο ασθενής να μιλήσει με τον γιατρό του, εάν τα συμπτώματά του δεν βελτιωθούν μετά από μια εβδομάδα.

Ιλαρά

Ο ιός της ιλαράς μπορεί να προκαλέσει διογκωμένες αμυγδαλές, υψηλό πυρετό, βήχα και μικρές λευκές κηλίδες στο εσωτερικό του στόματος, οι οποίες συνήθως εμφανίζονται 2-3 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν εξάνθημα στο πρόσωπο και στο πάνω μέρος του λαιμού.

Τα παιδιά που δεν έχουν κάνει εμβόλιο κατά της ιλαράς κινδυνεύουν περισσότερο να κολλήσουν και να αναπτύξουν επιπλοκές. Εάν ένας γονέας ή κηδεμόνας πιστεύει ότι το παιδί έχει ιλαρά, θα πρέπει να μιλήσει με έναν γιατρό το συντομότερο δυνατό.

Διογκωμένες αμυγδαλές: Πιθανές επιπλοκές

Μια μόλυνση των αμυγδαλών (π.χ. οξεία αμυγδαλίτιδα) θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπλοκές. Επομένως, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε αμέσως με έναν γιατρό για συμπτώματα, όπως:

• δυσκολία στην ομιλία και στην κατάποση
• πρόβλημα στην αναπνοή
• αδυναμία να ανοίξετε καλά το στόμα
• σοβαρός και επιδεινούμενος πονόλαιμος

Είναι οι διογκωμένες αμυγδαλές σύμπτωμα καρκίνου;

Σε σπάνιες περιπτώσεις, οι διογκωμένες αμυγδαλές μπορεί να είναι σύμπτωμα καρκίνου. Οι στοματοφαρυγγικοί καρκίνοι είναι εκείνοι που εμφανίζονται στο κεφάλι και τον λαιμό.

Τα καρκινικά εξογκώματα στις αμυγδαλές δεν παρουσιάζονται με πυρετό, αλλά τα συμπτώματα που θα μπορούσαν να υποδηλώνουν καρκίνο περιλαμβάνουν:

• πονόλαιμο
• δυσκολία στην κατάποση, την μάσηση ή την αναπνοή
• ωταλγία
• ανεξήγητη απώλεια βάρους
• εξόγκωμα στον λαιμό

Ωστόσο, ο καρκίνος είναι μια σχετικά σπάνια αιτία διογκωμένων αμυγδαλών.

Γιατί μολύνονται οι αμυγδαλές;

Οι αμυγδαλές είναι μάζες μαλακών ιστών στο πίσω μέρος του λαιμού και εκτίθενται στα μικρόβια που εισέρχονται στο στόμα. Η δουλειά τους είναι να φιλτράρουν τα παθογόνα προτού αυτά εισέλθουν στο σώμα.

Η υψηλή έκθεση σε μικρόβια θέτει τις αμυγδαλές σε αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης.

Διογκωμένες αμυγδαλές: Θεραπεία

Η θεραπεία για τις διογκωμένες αμυγδαλές θα εξαρτηθεί από την αιτία.

Για σοβαρές βακτηριακές λοιμώξεις χορηγούνται συνήθως αντιβιοτικά. Οι ιογενείς λοιμώξεις είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Ορισμένα αντιικά φάρμακα μπορεί να λειτουργήσουν, αλλά η αποτελεσματικότητά τους θα εξαρτηθεί από τον τύπο και τη σοβαρότητα της λοίμωξης.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ιογενείς λοιμώξεις υποχωρούν από μόνες τους. Κάποια μη συνταγογραφούμενα φάρμακα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανακούφιση άλλων συνοδευτικών συμπτωμάτων, όπως πονοκέφαλος, πονόλαιμος και πυρετός.

Για επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις των αμυγδαλών (πάνω από πέντε τον χρόνο), ένας γιατρός μπορεί να συστήσει την αφαίρεση των αμυγδαλών.

Σπιτικές θεραπείες

• πίνοντας κρύα ποτά ή πιπιλίζοντας παγάκια
• καλή ενυδάτωση
• ανάπαυση
• γαργάρες με ζεστό αλατόνερο
• πιπιλίζοντας παστίλιες
• αποφυγή του καπνίσματος και περιορισμός της έκθεσης σε άλλες ουσίες που ερεθίζουν τον λαιμό
• χρησιμοποιώντας έναν υγραντήρα για να διατηρείται ο υγρός ο αέρας στο δωμάτιο
• εισπνοές ατμού από ζεστό νερό