Λεπτές ισορροπίες για την Τουρκία στην Μέση Ανατολή – Ο Ερντογάν και οι «γέφυρες φιλίας»

Η Άγκυρα έχει δηλώσει δημόσια ότι θέλει να βελτιώσει τους δεσμούς της με το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία, ενώ προγραμματίζεται διπλωματικό ταξίδι στις αρχές Μαΐου στην Αίγυπτο με τον ίδιο στόχο. Ωστόσο, οι χώρες της περιοχής έχουν ανάμεικτες αντιδράσεις απέναντι στα κελεύσματα της Τουρκίας.

Το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων ανέφερε την Τετάρτη ότι η Σαουδική Αραβία θα κλείσει οκτώ τουρκικά σχολεία στην επικράτειά της, δύο ημέρες μετά την ανακοίνωση κορυφαίου αξιωματούχου του Ερντογάν που εξέφραζε την ελπίδα πως οι σχέσεις με το βασίλειο μπορούν να αποκατασταθούν.

Την ίδια ψυχρολουσία ένιωσε η Άγκυρα τον Μάρτιο όταν ανακοίνωσε ότι οι συνομιλίες είχαν ξαναρχίσει με την Αίγυπτο. Ωστόσο το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Αιγύπτου υποβάθμισε τη σημασία της επικοινωνίας με την Άγκυρα.

“Αισθάνονται ενοχλημένοι και ειλικρινά φοβισμένοι από τον Ερντογάν”, δήλωσε ο Atilla Yesilada, οικονομολόγος με έδρα την Κωνσταντινούπολη. “Ο Ερντογάν για αυτούς είναι ένας επικίνδυνος επαναστάτης που του αρέσει να παρεμβαίνει στα εσωτερικά των άλλων χωρών”.

Για την Αίγυπτο, “κόκκινο πανί” αποτελούν μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και Αιγύπτιοι δημοσιογράφοι που έχουν βρει ένα ασφαλές καταφύγιο στην Τουρκία, μακριά από το καθεστώς του Προέδρου Αμπντέλ Φατάχ ελ-Σίσι. Σε αυτούς τους Αιγύπτιους δημοσιογράφους, που έχουν έδρα την Τουρκία και ασκούν κριτική στον Σίσι, έδωσε εντολή ο Ερντογάν να σιωπήσουν, σε μια προσπάθεια να ρίξει γέφυρες φιλίας με το Κάιρο. Η Αίγυπτος, πάντως, δεν έχει πειστεί ακόμη πως ο Ερντογάν θα απεμπολήσει αυτούς τους δημοσιογράφους και τους υποστηρικτές της Μουσουλμανικής Αδελφότητας εάν πραγματοποιηθεί μια συμφωνία συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.

Ο Yesilada, λοιπόν, πιστεύει ότι ο Ερντογάν θα περιμένει μέχρι το καλοκαίρι για να δει πώς θα εξελιχθεί η τουριστική περίοδος προτού αποφασίσει εάν θα αποβάλει μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας για να ευνοήσει την Αίγυπτο. Αραβικές χώρες, όπως η Αίγυπτος, θα ήταν επικερδείς πηγές άμεσων ξένων επενδύσεων, κάτι που απελπισμένα έχει ανάγκη η τουρκική οικονομία.

Ο Τούρκος πρόεδρος γνωρίζει πολύ καλά τον πολιτικό αντίκτυπο της οικονομίας μετά την ήττα του κόμματός του στις τοπικές εκλογές της Κωνσταντινούπολης το 2019. Μάλιστα, μια έρευνα της τουρκικής εταιρείας Metropoll, που κυκλοφόρησε την Τετάρτη, έδειξε ότι το 51,6% της τουρκικής κοινής γνώμης βλέπει αρνητικά τον Ερντογάν.

“Πρέπει πραγματικά να κάνει κάτι για να ανακτήσει το χαμένο έδαφος”, είπε ο Yesilada. “Κοινωνική αναταραχή, πρόωρες εκλογές, διάσπαση στο κόμμα, οτιδήποτε μπορεί να συμβεί”.