Νορβηγία: Eρευνητές ανακάλυψαν 46 είδη ζώων 75.000 ετών σε σπηλιά

Ερευνητές ανακάλυψαν 46 είδη αρχαίων ζώων στην σπηλιά Arne Qvamgrotta, στη Νορβηγία.

Πρόκειται για μια σπηλιά απομονωμένη και σχεδόν άγνωστη μέχρι τη δεκαετία του 1990.

Κάτω από τους σταλαγμίτες, τα οστά 46 διαφορετικών ζώων -θηλαστικών, πτηνών, ψαριών- ξεδιπλώνουν την ιστορία ενός κόσμου που χάθηκε στο βάθος των εποχών.

Η σπηλιά, μέρος του μεγαλύτερου συστήματος Storsteinhola, στάθηκε γαντζωμένη στη σιωπή έως ότου το 1991 η ανθρωπογενής δραστηριότητα -μια στοά εξόρυξης- προκάλεσε την πρώτη ρωγμή στην επιφάνειά της.

Εκεί μέσα, ένας στρωματικός και υποστρωματικός θησαυρός οστών και κοκάλων χρονολογείται με ακρίβεια στα 75.000 χρόνια, σε ένα θερμό διάλειμμα της τελευταίας εποχής των παγετώνων.

Τα οστά που ανασκάφτηκαν αποκαλύπτουν μια εκπληκτική ποικιλία: πολικές αρκούδες, φώκιες, φυσητήρες και φάλαινες, αλλά και μικρά τρωκτικά όπως τα collared lemmings, που πλέον δεν υπάρχουν στην Ευρώπη.

Τα ευρήματα ζωγραφίζουν το τοπίο μιας Αρκτικής που τότε ήταν κατά κύριο λόγο ελεύθερη από πάγους. Ποταμοί και λίμνες, λασπώδεις οάσεις μέσα στη γύρω ξηρασία, έφερναν νερά και ψάρια. Η θάλασσα, χωρίς μόνιμο πάγο, υποδέχτηκε φάλαινες, ενώ περιοχές παγωμένες σε άλλες εποχές μπορούσαν να φιλοξενήσουν μικρά κήτη.

Ωστόσο, αυτή η τόσο πλούσια διαβίωση δεν κράτησε για πάντα. Όταν οι παγετώνες επέστρεψαν, οι πληθυσμοί εξαφανίστηκαν. Το DNA των οστών αποκαλύπτει πως καμία από τις τότε γραμμές ζωής δεν επέζησε των νέων, πιο σκληρών συνθηκών.

Η Arne Qvamgrotta δεν είναι απλώς σπηλιά: είναι ένα αρχείο της εποχής των παγετώνων, μια παγιδευμένη χρονομηχανή που παρουσιάζει πώς ζούσαν, εξαφανίστηκαν ή δεν άντεξαν τα πλάσματα του παρελθόντος.

Ακόμη και σήμερα, τέτοια καλά διατηρημένα κατάλοιπα είναι εξαιρετικά σπάνια. Οι επιφανειακές συνθήκες της Αρκτικής, με τη φύση να σαρώνεται από παγετούς και ροές νερού, δεν συνηγορούν στη διατήρηση των αποτυπωμάτων ζωής. Η εξόρυξη, παρά τον φιλόδοξο χαρακτήρα της βιομηχανίας, έφερε στην επιφάνεια αυτό το καταφύγιο. Και οι σύγχρονες μέθοδοι – DNA από τα οστά, ραδιοχρονολόγηση, συγκριτική οστεολογία – έδωσαν φωνή σε ζώα που εξαφανίστηκαν.

Οι έρευνες στην σπηλιά συνεχίζονται.