Boeing εναντίον Airbus: Ανακωχή για 5 χρόνια με ακύρωση των δασμών

Boeing εναντίον Airbus ή αλλιώς ο πόλεμος των αιθέρων. Ένας από τους θηριώδεις τόσο σε ένταση, όσο και σε διάρκεια εταιρικούς πολέμους μεταξύ των δύο κορυφαίων κατασκευαστών αεροσκαφών στον κόσμο, βαίνει προς λήξη. Οι δύο πλευρές δέχθηκαν να αναστείλουν για πέντε χρόνια τους τιμωρητικούς δασμούς που είχαν επιβάλει εκατέρωθεν, στο πλαίσιο της 17χρονης διαμάχης τους.

Πρόκειται για ένα κομβικό βήμα προς αποκατάσταση των διατλαντικών δεσμών. Την επίσημη «ανακωχή» στην ένταση μεταξύ ΕΕ και των ΗΠΑ για τις κρατικές στηρίξεις στις κατασκευάστριες αεροσκαφών Boeing και Airbus ανακοίνωσε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Γουίλιαμ Μπόινγκ ήταν ένας νέος επιχειρηματίας, γεμάτος όνειρα και φιλοδοξίες. Ερωτεύτηκε τα αεροπλάνα από πολύ μικρή ηλικία. Έκανε εντατικά μαθήματα για να γίνει επαγγελματίας πιλότος αμέσως μετά την ενηλικίωσή του. Δεν άργησε να αγοράσει το πρώτο του αεροπλάνο. Κατά τη διάρκεια μίας πτήσης, αυτό το αεροπλάνο αντιμετώπισε μία βλάβη. Προς μεγάλη απογοήτευσή του, ο μηχανικός τον ενημέρωσε ότι δεν θα μπορούσε να πετάξει για μήνες. Αυτο ήταν το διάστημα που χρειαζόταν, ώστε να βρεί τα κατάλληλα ανταλλακτικά. Τότε ήταν που αποφάσισε να κατασκευάσει μόνος του ένα καλύτερο και πιο εξελιγμένο αεροπλάνο.

Το 1916 ίδρυσε την «Pacific Aero Products Co», η οποία δεν άργησε να μετονομαστεί σε «Boeing Airplane Company». Ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος αποτέλεσε τεράστια ευκαιρία για τη νεοσυσταθείσα εταιρεία, η οποία και πούλησε στο Αμερικανικό Ναυτικό δεκάδες υδροπλάνα. Έτσι ξεκίνησε η διαχρονική συνεργασία της με το αμερικανικό κράτος.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 κατασκεύασε το ιστορικό της μοντέλο, το Boeing 737. Ακόμα και σήμερα, αυτό είναι που βασιλεύει στους αιθέρες. Παρ’ ότι για αρκετές δεκαετίες η εταιρεία δεν είχε σοβαρό ανταγωνιστή, αυτός δεν άργησε να εμφανιστεί μέσω της ευρωπαϊκής Airbus.

54 χρόνια μετά την ίδρυση της Boeing γεννήθηκε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού η εταιρεία που έμελλε να γίνει η μεγαλύτερη ανταγωνίστριά της. Το Airbus A300 πέταξε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 1972 και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έκτοτε συνέχισαν να επιδοτούν την κοινοπραξία Airbus Industries.

Μία δεκαετία μετά την ίδρυσή της η Airbus, είχε κατακτήσει μία περίοπτη θέση στην αγορά. Στην πραγματικότητα, όμως, αποτέλεσε σοβαρό ανταγωνιστή για τη Boeing το 1990, οταν κυκλοφόρησε τα πρώτα τηαεροσκάφη Α330και Α340. Το 1994, η ευρωπαϊκή εταιρεία αντιπροσώπευε σχεδόν το 55% της παγκόσμιας αγοράς αερομεταφορών. Αναδείχθηκε, μάλιστα, ως ο κορυφαίος κατασκευαστής αεροσκαφών στον κόσμο μεταξύ του 2003 έως του 2011. Η Boeing αντεπιτέθηκε, διεκδικώντας ξανά τα σκήπτρα. Ο ανταγωνισμός, μάλιστα, έλαβε επικές διαστάσεις όταν μεταφέρθηκε στο γήπεδο Ηνωμένων Πολιτειών (Boeing) και Γηραιάς Ηπείρου (Airbus).

Η σύγκρουση για την κυριαρχία της αεροναυπηγικής βιομηχανίας οδήγησε σε εμπορικό πόλεμο ανάμεσα στην Ε.Ε. και τις ΗΠΑ. Αυτός άρχισε το 2004, όταν βρίσκονταν ακόμη σε εξέλιξη δύο εξίσου παρατεταμένες εμπορικές διενέξεις, για το αμερικανικό βοδινό κρέας και για τις εισαγωγές μπανάνας στην Ε.Ε. Το 2004, η Ουάσινγκτον προσέφυγε στον Παγκόσμια Οργανισμό Εμπορίου, καταγγέλλοντας τις επιδοτήσεις που χορηγούσε η Ε.Ε. στην αεροδιαστημική βιομηχανία της. Μονάχα τυχαίο δεν ήταν το γεγονός ότι την χρονιά εκείνη, η Airbus κατάφερε να ξεπεράσει σε πωλήσεις τον αμερικανικό μεγαθήριο αντίπαλό της. Η Ουάσιγκτον κατηγόρησε τις Ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, υποστηρίζοντας ότι άγγιξαν τα 22 δισ. δολάρια.

Βασικό επιχείρημα των ΗΠΑ ήταν ότι τα χρήματα αυτά παραβίαζαν τον ανταγωνισμό και τους κανόνες του ελεύθερου εμπορίου. Η ΕΕ ανταπάντησε, κατηγορώντας την Ουάσινγκτον για επιδοτήσεις προς την Boeing της τάξεως των 23 δις δολαρίων. Έκτοτε, η διένεξη και οι αλληλοκατηγορίες δεν έπαψαν. Το 2010 και την επόμενη χρονιά η επιτροπή διευθέτησης διενέξεων του ΠΟΕ, αποφάνθηκε ότι και οι δύο ανταγωνίστριες αεροδιαστημικές βιομηχανίες είχαν λάβει αθέμιτη και παράνομη οικονομική βοήθεια πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Σε μεγαλοστελέχη της Airbus είχε τεθεί το ερώτημα αν θα συνεργάζονταν ποτέ με την Boeing. «Είμαστε οι μοναδικές δύο εταιρείες κατασκευής αεροσκαφών. Τέτοιες συνεργασίες δοκιμάστηκαν στο παρελθόν και δεν πέτυχαν. Εξαλλου οι πελάτες μας θέλουν, επιζητούν τον ανταγωνισμό μας. Οχι, με την Boeing δεν θα συνεργαστούμε ποτέ», απάντησαν. Έτσι ξεκαθάρισαν ότι δεν επρόκειτο να λήξει σύντομα η μάχη της υπεροχής στον ουρανό. Μία μάχη που είχε πλέον μεταφερθεί στα δικαστήρια.

Οι ΗΠΑ και η ΕΕ αλληλοκατηγορούνται ότι παραβιάζουν το δίκαιο ανταγωνισμού μέσω επιδοτήσεων για τις δικές τους εταιρείες. Σε αυτές τις διαμάχες παρεμβαίνει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, ο οποίος πότε δικαιώνει την μια πλευρά και πότε την άλλη. Σε αυτές τις περιπτώσεις, όταν μια πλευρά δικαιώνεται αποκτά το δικαίωμα να επιβάλλει κυρώσεις στην άλλη πλευρά. Γενικά πάντως ισχύει ότι τόσο η Airbus όσο και η Boeing λαμβάνουν παράνομες επιδοτήσεις εδώ και χρόνια. Πλέον, όμως, Ευρωπαϊκή Ένωση και Ηνωμένες Πολιτείες δίνουν τα χέρια, επιτυγχάνοντας μία ανακωχή σε έναν κατά τ’ άλλα ανηλεή πόλεμο.