Τα 4 σχέδια για το «κούρεμα» των «κόκκινων» δανείων – Πλειστηριασμοί για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές (φωτό)

Σε ακόμα πιο επιθετικές μορφές ρύθμισης των ενυπόθηκων δανείων αναγκάζονται να οδηγηθούν οι τράπεζες καθώς η αδυναμία τους να επιτύχουν τους φιλόδοξους στόχους της μείωσης των “κόκκινων” δανείων θα σημαίνει προβλήματα στα επόμενα stress tests της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Αυτό αφορά τα στεγαστικά δάνεια που είναι σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών, καθώς και άλλα δάνεια για τα οποία δόθηκαν εγγυήσεις με την υποθήκευση ακινήτου.

Οι τράπεζες έχουν στη φαρέτρα τους τέσσερα νέα σχέδια σχέδια με ρυθμίσεις των “κόκκινων” στεγαστικών δανείων ή δανείων με υποθήκη ακίνητο βγάζουν από τα συρτάρια οι 4 συστημικές τράπεζες, από τα οποία το ένα διακρίνεται σε 3 παραλλαγές.

Μάλιστα το σχέδιο με τις τρεις παραλλαγές φτάνει ακόμα και στο “κούρεμα” μέρους της οφειλής του δανειολήπτη.

Η πρώτη ρύθμιση είναι η πώληση του προσημειωμένου ακινήτου και η απαλλαγή του δανειολήπτη από τα χρέη του.

Αυτό σημαίνει ότι ο δανειολήπτης παραδίδει το ακίνητο, με ή χωρίς τη θέλησή του στην τράπεζα, και η τελευταία είτε το πουλάει ή το εκμεταλλεύεται.

Η πρακτική αυτή θα εφαρμοστεί σε περιπτώσεις δανειοληπτών που δεν έχουν σοβαρές πιθανότητες, ακόμη και με μείωση της δόσης, να αποπληρώσουν το χρέος τους.

Οι τράπεζες εκτιμούν ότι αρκετοί θα είναι οι δανειολήπτες που θα αποδεχθούν αυτή τη λύση, αφού παραδίδοντας τα …κλειδιά του σπιτιού τους, θα απαλλάσσονται από τα χρέη τους.

Το δεύτερο σχέδιο περιλαμβάνει την ανταλλαγή του ακινήτου με μικρότερο.

Οι τράπεζες θα προτείνουν σε δανειολήπτες με χαμηλά εισοδήματα να ανταλλάξουν το ακίνητό τους με μικρότερο, με ταυτόχρονη μείωση του χρέους τους.

Έτσι, η τράπεζα θα εκμεταλλευτεί το μεγαλύτερο ακίνητο και ο δανειολήπτης θα πληρώνει χαμηλότερη δόση, καθώς το χρέος του θα προσαρμοστεί στην εμπορική αξία του μικρότερου ακινήτου.

Η τρίτη ρύθμιση είναι το βαρύ πυροβολικό κυριολεκτικά των τραπεζών. Με αυτή ελπίζουν ότι θα δελεάσουν και θα διευκολύνουν εκείνους που θέλουν να πληρώσουν το δάνειό τους, αλλά αδυνατούν πραγματικά.

Εδώ η λύση περιλαμβάνει ακόμα και ¨κούρεμα¨ ενός μέρους της οφειλής. Στη ρύθμιση αυτή υπάρχουν τρεις παραλλαγές.

Σύμφωνα με την πρώτη παραλλαγή το δάνειο χωρίζεται σε δύο τμήματα. Στο τμήμα που είναι ίσο με την εμπορική αξία του ακινήτου και στο υπερβάλλον.

Ο δανειολήπτης καλείται να εξυπηρετεί το “κομμάτι” που είναι ίσο με την εμπορική αξία και φυσικά πληρώνει μικρότερες δόσεις. Το υπερβάλλον ποσό της εμπορικής αξίας “παγώνει” μέχρι την εξόφληση του δανείου που εξυπηρετείται.

Αν ο δανειολήπτης είναι συνεπής και εξοφλήσει το πρώτο τμήμα, τότε στο τέλος διαγράφεται το μέρος του δανείου που έχει ¨παγώσει¨.

Παράδειγμα: Ας υποθέσουμε ότι το ανεξόφλητο δάνειο είναι 210.000 ευρώ και η εμπορική αξία του σπιτιού ανέρχεται σήμερα σε 140.000 ευρώ. Ο δανειολήπτης θα πληρώνει δόσεις και θα εξυπηρετεί το ποσό των 140.000 ευρώ και σε περίπτωση που είναι συνεπής και εξοφλήσει το δάνειο, τότε θα διαγραφούν, δηλαδή θα του χαριστούν οι 70.000 ευρώ.

Η δεύτερη παραλλαγή στηρίζεται ακριβώς στον προαναφερόμενο διαχωρισμό του δανείου σε δύο τμήματα. Ομως, τα δύο ποσά αυξομειώνονται ανάλογα με την πορεία της εμπορικής αξίας του ακινήτου. Αν αυτή αυξηθεί, τότε κάθε τέσσερα ή πέντε χρόνια αναπροσαρμόζονται τα δύο τμήματα, αυξάνει το σκέλος του δανείου που ανταποκρίνεται στην εμπορική αξία του σπιτιού και μειώνεται το ποσό που είναι “παγωμένο”.

Στο τέλος αν εξοφληθεί το πρώτο τμήμα, χαρίζεται το υπόλοιπο του “παγωμένου” ποσού και το ακίνητο περνάει στην ιδιοκτησία του δανειολήπτη.

Η τρίτη παραλλαγή μοιάζει με τη δεύτερη, αλλά το κριτήριο της αναπροσαρμογής δεν είναι η εμπορική αξία του ακινήτου, αλλά τα εισοδήματα του δανειολήπτη.

Κάθε τέσσερα ή πέντε χρόνια εξετάζεται η οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη και σε περίπτωση που αυτή έχει βελτιωθεί, αυξάνεται και το ποσό του δανείου το οποίο εξυπηρετεί και μειώνεται ταυτόχρονα το “παγωμένο” τμήμα και αυτό διαγράφεται όταν αποπληρωθεί το δάνειο για το οποίο ο δανειολήπτης πληρώνει τη δόση.

Η τέταρτη ρύθμιση περιλαμβάνει παράδοση των κλειδιών του σπιτιού.

Πυρήνας αυτής της ρύθμισης είναι η συμφωνία του δανειολήπτη να παραδώσει στην τράπεζα το κλειδί του ακινήτου που έχει αποκτηθεί με δάνειο το οποίο δεν εξυπηρετείται. Η συμφωνία τράπεζας και δανειολήπτη θα προβλέπει ότι ο τελευταίος θα συνεχίσει να μένει στο ακίνητο, καταβάλλοντας ενοίκιο στην τράπεζα, μέχρις ότου η τράπεζα βρει αγοραστή για το ακίνητο ή ο ίδιος ο αγοραστής μπορέσει να αγοράσει το ακίνητο έναντι τιμήματος που θα ορίσει η τράπεζα με βάση τις τιμές της αγοράς.

Σε καμιά περίπτωση οι πλειστηριασμοί δεν αφορούν τους συνεργάσιμους και ειλικρινείς δανειολήπτες, οι οποίοι πραγματικά αντιμετωπίζουν οικονομικά θέματα και αδυνατούν να ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις, επισημαίνουν επιτελικά τραπεζικά στελέχη τραπεζών.

Με αφορμή και την ανακοίνωση της περασμένης εβδομάδας από την συντονιστική επιτροπή Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδας ότι σταματούν την αποχή τους από τους πλειστηριασμούς αλλά και την έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών από Σεπτέμβριο, τραπεζικά στελέχη υπενθυμίζουν ότι οι πλειστηριασμοί αφορούν τους καλούμενους στρατηγικούς κακοπληρωτές.

Δηλαδή αυτούς που έχουν την οικονομική δυνατότητα να αποπληρώσουν με απόλυτη συνέπεια όλες τις δανειακές τους υποχρεώσεις, αλλά από επιλογή τους και συνειδητά επιλέγουν να μην πληρώνουν, αποκρύπτοντας εισοδήματα, καταθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, επενδυτικά προϊόντα, περιουσιακά στοιχεία κλπ. Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις το ποσοστό των στρατηγικών κακοπληρωτών ανέρχεται περίπου στο 20% με 25% του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Όπως έχουν επισημάνει όλα τα διοικητικά στελέχη των τραπεζών η συμπεριφορά αυτή των στρατηγικών κακοπληρωτών πλήττει όχι μόνον τις τράπεζες αλλά γενικότερα το κοινωνικό σύνολο και ιδιαίτερα τους εκατοντάδες χιλιάδες δανειολήπτες που πραγματικά αντιμετωπίζουν προβλήματα αποπληρωμής των δανείων τους και είναι συνεργάσιμοι και ειλικρινείς με την τράπεζα τους στη διαδικασία ρύθμισης των δανείων τους.

Οι τράπεζες, όπως έχουν δηλώσει τα τραπεζικά στελέχη, με την ολοκλήρωση πλέον όλου του θεσμικού πλαισίου αντιμετώπισης των «κόκκινων» δανείων είναι αποφασισμένες να μην χαριστούν στους στρατηγικούς κακοπληρωτές, γεγονός που θα έχει και θετικό αντίκτυπο στην διάθεση πιο γενναίων ρυθμίσεων σε όσους πραγματικά αντιμετωπίζουν προβλήματα, αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι σήμερα η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες και από τα σημαντικότερα της ελληνικής οικονομίας.

Στο τέλος Δεκεμβρίου 2016 το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ως προς το σύνολο των δανείων ανερχόταν σε επίπεδο τραπεζών σε 44,8%, ήτοι περίπου 106 δισ. ευρώ.

Το ποσοστό αυτό είναι από τα υψηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σχεδόν οκταπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου, καθώς στην ΕΕ ανέρχεται στο 5,5%.

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Ελλάδα αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε ολόκληρη την ΕΕ, όταν το ενεργητικό του ελληνικού τραπεζικού τομέα αποτελεί μόλις το 1,2% του συνολικού ενεργητικού του τραπεζικού τομέα στην ΕΕ. Τα ποσοστά των μη εξυπηρετούμενων δανείων ανά κατηγορία δανείων, διαμορφώνονται σε 41,5% για τα στεγαστικά, 44,4% για τα επιχειρηματικά και 54% για τα καταναλωτικά δάνεια και αφορούν περίπου 464 χιλιάδες, 423 χιλιάδες και 1,9 εκατομμύρια δανειολήπτες αντίστοιχα.

Οι τράπεζες έχουν δεσμευτεί για τη μείωση του υπολοίπου των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά 38% για την περίοδο Ιουνίου 2016 – Δεκεμβρίου 2019, διαμορφώνοντας το αναμενόμενο υπόλοιπο των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΜΕΑ) στα 67 δισ. ευρώ στο τέλος του 2019, με το μεγαλύτερο ποσοστό της μείωσης να εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί το 2018 και το 2019. Περίπου το 60% της μείωσης εκτιμάται ότι θα προέλθει από τα επιχειρηματικά, με το υπόλοιπο 40% να μοιράζεται σχεδόν ισόποσα στα καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια.

Την ίδια περίοδο, τα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών αναμένεται να μειωθούν κατά 49%, από 78,3 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2016 σε περίπου 40 δισ. ευρώ το 2019, με το σχετικό δείκτη να εκτιμάται ότι θα μειωθεί από 37% σε 20% το 2019.

Οι στόχοι για την μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέχρι σήμερα έχουν επιτευχθεί, τονίζουν όμως ότι δεν επιτρέπεται εφησυχασμός. Εκτιμούν ως θετικό ότι έχει πλέον ολοκληρωθεί το θεσμικό «οπλοστάσιο» για μια συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος, ενώ ταυτόχρονα και οι ίδιες οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει εξειδικευμένες μονάδες για τη διαχείριση των προβληματικών δανείων που βρίσκονται σε πλήρη οργάνωση και λειτουργία.