Mετρητά: Οι Έλληνες και οι Ευρωπαίοι ακόμα δεν εμπιστεύονται τα κράτη τους (ευτυχώς) και τα χρησιμοποιούν

Είναι γεγονός ότι στις ΗΠΑ των Δημοκρατικών, στην Ευρώπη της woke ατζέντας και στην Ελλάδα που τους ακολουθούσε έγινε εκτενής εκστρατεία κατά των μετρητών δήθεν για το καλό των πολιτών για να μην υπάρχει φοροδιαφυγή και… εγκληματικές δραστηριότητες.

Παραμύθια βέβαια, όλα έγιναν για να υπάρχει ο απόλυτος έλεγχος στις ζωές των πολιτών και να φανερώνεται ακόμα και η ιδιωτική τους ζωή.

Η πανδημία λειτούργησε ως καταλύτης για τη διείσδυση των ηλεκτρονικών πληρωμών ακόμα και σε ηλικιακές ομάδες που δεν ήταν/είναι εξοικειωμένες με τις νέες τεχνολογίες.

Η “έκρηξη” του ηλεκτρονικού εμπορίου βοήθησε σε αυτό όπως και τα κίνητρα για ψηφιακές πληρωμές κυρίως σε πεδία υψηλής παραβατικότητας, αντικίνητρα και απαγορεύσεις στη χρήση μετρητών.

Το πιο φρέσκο, σχετικό μέτρο είναι η υποχρεωτική ηλεκτρονική πληρωμή των ενοικίων από την Πρωτοχρονιά του 2026.

Η Φρανκφούρτη, σε όλες τις σχετικές γνωμοδοτήσεις (όχι μόνο στην περίπτωση της Ελλάδας) έχει υπεραμυνθεί της χρήσης μετρητών επειδή π.χ. εξασφαλίζουν την ανωνυμία των συναλλαγών ή διευκολύνουν τις πληρωμές από ανθρώπους όχι εξοικειωμένους με τα συστήματα ηλεκτρονικών πληρωμών.

Οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι δεν είναι διατεθειμένοι να… ξεχάσουν τα μετρητά.

Όπως αναφέρει ειδική έρευνα της ΕΚΤ, αυτή η επιμονή των μετρητών είναι παραδειγματική στην περίπτωση του ευρώ. Η αξία της κυκλοφορίας μετρητών σε ευρώ έφτασε τα 1,59 τρισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2024, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 10% του ΑΕΠ της ζώνης
του ευρώ (παρόμοιο μερίδιο με αυτό μιας δεκαετίας νωρίτερα).

Ενώ η συναλλακτική χρήση μετρητών – η οποία εκτιμάται ότι αντιπροσωπεύει περίπου το 20% αυτής της κυκλοφορίας έχει σαφώς μειωθεί με τη συνεχιζόμενη ψηφιοποίηση, αυτή η τάση ήταν πιο αργή από την προβλεπόμενη και η εξαφάνιση των μετρητών δεν έχει υλοποιηθεί.

Αντίθετα, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα μετρητά χρησιμοποιήθηκαν σε περίπου το 50% των φυσικών συναλλαγών σε σημεία πώλησης το 2024, παραμένοντας η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη μέθοδος πληρωμής από τους ανθρώπους με την ευρύτερη αποδοχή από τους εμπόρους.

Για ποιους λόγους αντιστέκονται οι Ευρωπαίοι;

(1) την ατελή δυνατότητα υποκατάστασης των μετρητών από τις ηλεκτρονικές μεθόδους πληρωμής

(2) την αστάθεια των συνηθειών πληρωμής, λόγω του κόστους που συνδέεται με την υιοθέτηση νέων μέσων πληρωμής

(3) τη συνεχιζόμενη σημασία των μετρητών για ποικίλες δημογραφικές ομάδες

Στην πραγματικότητα, οι προβλέψεις επικεντρώθηκαν αποκλειστικά στη λειτουργία πληρωμής των μετρητών και υποτίμησαν άλλους ρόλους των μετρητών, όπως η χρήση τους ως απτού μέσου αποθήκευσης αξίας, η οποία έχει αυξηθεί. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το ότι αφενός τα νεότερα άτομα (18-22 και 23-27 ετών) αναφέρουν σταθερά υψηλότερα επίπεδα προληπτικής διακράτησης μετρητών, αφετέρου καταγράφεται σαφής αύξηση στην αντιληπτή σημασία των μετρητών ως επιλογή πληρωμής από το 2019-24 σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.

Αρκετές υποθέσεις θα μπορούσαν να εξηγήσουν την ευρεία αύξηση της σημασίας των μετρητών. Η αυξημένη κοινωνική ευαισθητοποίηση σχετικά με τα τρωτά σημεία των ψηφιακών συστημάτων και τις κυβερνοαπειλές θα μπορούσε να ενισχύσει την ελκυστικότητα των χαρακτηριστικών
των μετρητών.

Τα τρωτά σημεία και οι απειλές περιλαμβάνουν την κακή χρήση δεδομένων που κοινοποιούνται σε τρίτους, παραβιάσεις απορρήτου που σχετίζονται με ίχνη ψηφιακών συναλλαγών και τον αντίκτυπο της διαδικτυακής απάτης.

Επιπλέον, είναι πιθανό ο αντίκτυπος πρόσφατων κρίσεων (όπως οι διαταραχές που σχετίζονται με την πανδημία, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι διακοπές ρεύματος ή άλλες μη συστημικές βλάβες που επηρεάζουν τις ψηφιακές πληρωμές) να ενισχύουν την άποψη ότι τα μετρητά αποτελούν ένα ανθεκτικό και σχετικό εφεδρικό μέσο.

Για παράδειγμα σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο τα ηλεκτρονικά λεφτά παύουν να υφίστανται αντίθετα θα απομείνουν τα… μετρητά όπως και ο χρυσός.