Γιατί νιώθουμε ότι πέφτουμε στον ύπνο μας;

Καθώς πέφτουμε για ύπνο μερικοί απότομοι σπασμοί μας κάνουν να «τινάζουμε» τα χέρια και τα πόδια μας για μια μικρή στιγμή ή να αισθανόμαστε ότι πέφτουμε από μεγάλο ύψος. Μερικοί το αγνοούν, άλλοι ντρέπονται ή φοβούνται. Εντούτοις, το 70% των ανθρώπων βιώνουν τέτοιες εμπειρίες.

Συνήθως, όταν κοιμόμαστε το σώμα μας είναι σε παράλυση, ακόμα και κατά τη διάρκεια των ποιο έντονων ονείρων μας, οι μύες του σώματος μας παραμένουν απολύτως χαλαροί δείχνοντας μηδαμινά σημάδια εσωτερικής δραστηριότητας. Όμως η πόρτα ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα δεν είναι κλειστή.

Οι ποιο συχνές κινήσεις που κάνουμε κατά τη διάρκεια του ύπνου μας, είναι οι έντονες κινήσεις των ματιών. Όταν ονειρευόμαστε τα μάτια μας κινούνται ανάλογα με το τι βλέπουμε. Αυτές οι κινήσεις ξεφεύγουν από τον κόσμο των ονείρων και μπορούμε να τις παρατηρήσουμε. Μάλιστα, το μεγαλύτερο σημάδι που υποδεικνύει ότι κάποιος ονειρεύεται, είναι η κίνηση των ματιών του.

Οι σπασμοί κατά τον ύπνο, είναι πιο συχνοί στα παιδιά και επίσης δεν αντιπροσωπεύουν επακριβώς αυτό που βλέπουμε στο όνειρό μας. Αν ονειρεύεσαι ότι κάνεις ποδήλατο για παράδειγμα, δεν κουνάς τα ποδιά σου κυκλικά! Οι σπασμοί αυτοί είναι σημάδι ότι το σώμα μας έχει ακόμα τον έλεγχο τη στιγμή που μας καταλαμβάνει η παράλυση του ύπνου.

Ο εγκέφαλος όμως δεν έχει κάποιον ON/OFF διακόπτη που μας μεταφέρει από το όνειρο στην πραγματικότητα. Έχει 2 συστήματα ισορροπημένα μεταξύ τους, τα οποία καθημερινά παλεύουν για τον έλεγχο.

Βαθιά στον εγκέφαλο, κάτω από το φλοιό, βρίσκεται το ένα από αυτά: ένα δίκτυο νευρικών κυττάρων, που ονομάζεται δικτυωτό σύστημα ενεργοποίησης. Αυτό είναι φωλιασμένο ανάμεσα στα τμήματα του εγκεφάλου που ρυθμίζουν τις βασικές φυσιολογικές διαδικασίες, όπως η αναπνοή. Όταν το δικτυωτό σύστημα ενεργοποίησης είναι σε πλήρη ισχύ, αισθανόμαστε ανήσυχοι και σε εγρήγορση, αυτό σημαίνει ότι είμαστε ξύπνιοι. Αντίθετα, σε αυτό το σύστημα, λειτούργει ο πυρήνας VLPO ο οποίος βρίσκετε στο κάτω μέρος και προς την άκρη του εγκεφάλου και βρίσκεται λίγο πριν από το σημείο όπου συναντιούνται τα νεύρα των ματιών. Πιθανότατα για να μπορεί να συλλέξει πληροφορίες σχετικά με την αρχή και το τέλος της ημέρας και έτσι να επηρεάσει τους κύκλους του ύπνου μας.

Καθώς ο εγκέφαλος σταματά να ερμηνεύει τον εξωτερικό κόσμο και αρχίζει να παράγει την δική του «ψυχαγωγία», ο αγώνας ανάμεσα στο σύστημα ενεργοποίησης και στο VLPO, τείνει προς το δεύτερο. Η παράλυση του ύπνου παίρνει θέση και το τι συμβαίνει μετά δεν είναι ξεκάθαρο. Η μάχη για τον έλεγχο δεν έχει τελειώσει, καμιά φορά το σύστημα ενεργοποίησης νικά ένα σωρό μάχες στη σειρά σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο και αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια έκρηξη ενέργειας που μας προκαλεί τυχαίες κινήσεις.

Με λίγα λόγια το «τίναγμα» που νιώθουμε καμιά φορά πριν τον ύπνο, δεν είναι πάρα οι τελευταίες προσπάθειες του δικτυωτού συστήματος ενεργοποίησης να κρατήσει τον έλεγχο! Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο.