Η Πεντάλφα, οι αρχαίοι Έλληνες & ο Πυθαγόρας

Η πεντάλφα είναι ένα δυνατό σύμβολο, πολύ παρεξηγημένο και πολύ κακοποιημένο από διάφορους κύκλους.

Είναι ένα σύμβολο ενέργειας και δυνάμεων, που δυστυχώς ξέπεσε σε μιαρά χέρια.

Οι αρχαίοι Έλληνες την ονόμαζαν επίσης «Πεντάγραμμον», διότι αποτελείται από 5 γραμμές, «Πεντάγωνον» διότι έχει 5 γωνίες και «Πεντάμυχος».

Την συναντάμε αρχικά ως σύμβολο της Πυθαγόρειας φιλοσοφίας της τελειότητας του ανθρώπου, του Θεού Εντός και της αιωνιότητας.

Κατά τον Πυθαγόρα, ο αριθμός 5 είναι ο αριθμός του ανθρώπου και της Ψυχής.

Κάθε άκρη της Πεντάλφας σχετίζεται με ένα στοιχείο, που δίνει ζωή στον άνθρωπο αλλά και που δημιουργεί ο άνθρωπος: γη-ύλη, νερό-υγρά, αέρας-ανάσα, φωτιά-ενέργεια, ψυχή-νους.

Η πεντάλφα κατασκευάζεται από ένα κανονικό πεντάγωνο φέρνοντας τις διαγώνιους στο πεντάγραμμο αυτό.

Η πεντάλφα συνδέεται με τη χρυσή τομή φ: ο λόγος κάθε ευθύγραμμου τμήματος που εμφανίζεται σε αυτή ως προς το αμέσως μικρότερό του ισούται με τη χρυσή τομή.

Η χρυσή τομή ορίζεται ως το πηλίκο των θετικών αριθμών όταν ισχύει που ισούται περίπου με 1,618. Θεωρείται ότι δίνει αρμονικές αναλογίες και για το λόγο αυτό έχει χρησιμοποιηθεί στην αρχιτεκτονική και τη ζωγραφική, τόσο κατά την αρχαία Ελλάδα όσο και κατά την Αναγέννηση.

Την χρυσή τομή εισήγαγε και υπολόγισε ο Πυθαγόρας, (585 – 500 π.Χ.).

Για τους Πυθαγόρειους η Πεντάλφα υπήρξε έμβλημα, την ονόμαζαν «ΥΓΙΕΙΑ» και ήταν το αναγνωριστικό τους («Υγιαίνετε»).

Η ΥΓΙΕΙΑ συμβόλιζε το αντίθετο του θανάτου. Όχι όμως του υλικού θανάτου, αλλά του πνευματικού. Γι αυτό και το κέντρο της Πεντάλφας συμβόλιζε την αθάνατη Ζωή.

Η πεντάλφα ήταν ένα από τα βασικά σύμβολα των Πυθαγορείων, πολύ σεβαστό.

Οι μαθηματικές και γεωμετρικές ιδιότητες του σχήματος, το οποίο αποτελεί μία από τις πλευρές του τέλειου δωδεκάεδρου, το είχαν αναγάγει σε ιερότατο σύμβολο.

Για τους νεοπυθαγόρειους τα τέσσερα άκρα συμβόλιζαν τα τέσσερα στοιχεία της φύσης και το πέμπτο, το οποίο τείνει προς τα επάνω, συμβόλιζε το θείο. Σε κάθε κορυφή αντιστοίχιζαν ένα γράμμα, το πρώτο από τις εξής λέξεις:

Ιδέα (ή Ιερόν)

Ειλή (η θερμότητα του Ηλίου)

Τα εναρκτήρια γράμματα αυτών των λέξεων έδιναν το αρκτικόλεξο ΥΓΕΙΑ, διότι θεωρούσαν πως όποιος το φοράει επάνω του θα γεμίζει από τη δύναμη και θα είναι πάντα υγιής.

Η «Πεντάμυχος» ήταν άλλη μια ονομασία της Πεντάλφας για τους Πυθαγόρειους, της οποίας η σημασία είναι «το βαθύτερο Είναι», «το κέντρο της ύπαρξης».

Ο Φερεκύδης (που πιθανολογείται ότι υπήρξε δάσκαλος του Πυθαγόρα) έγραψε μια δική του εκδοχή της Θεογονίας και την ονόμασε «Πεντάμυχος».

Πιθανολογείται λοιπόν ότι αυτή η ονομασία της Πεντάλφας από τους Πυθαγόρειους, προέρχεται από τον Φερεκύδη.

Ο Πλάτωνας χαρακτήριζε την Πεντάλφα ως «σύμβολο των Ουρανών» και οι μεταγενέστεροί του συνέδεσαν την Πεντάλφα με τα 5 πλατωνικά στέρεα, ως εξής:

Τετράεδρο – Φωτιά, Κύβος – Γη, Οκτάεδρο – Αέρας, Δωδεκάεδρο – Πνεύμα και Εικοσάεδρο – Νερό.

Αργότερα, ο φημισμένος Ελληνοαιγύπτιος ο Κλαύδιος Πτολεμαίος (87-150 μ.Χ. περίπου) συνέδεσε τους 5 ‘δευτερεύοντες’ πλανήτες με την Πεντάλφα και τα στοιχεία, ως εξής: Άρης – Γη, Κρόνος – Νερό, Αφροδίτη – Αέρας, Δίας – Φωτιά, Ερμής – Πνεύμα.

Στην όρθια Πεντάλφα τοποθετούνται ως εξής: ο Ερμής στην πάνω γωνία, ο Άρης στην αριστερή, ο Κρόνος στην κάτω αριστερή, η Αφροδίτη στην κάτω δεξιά και ο Δίας στην δεξιά.

Κατά τον Πτολεμαίο, τα δύο δεξιά στοιχεία είναι καλόβουλα, ενώ τα δύο αριστερά είναι κακόβουλα. Η κορυφή είναι ουδέτερη, εξισορροπώντας τα 4 στοιχεία.

Οι δύο κύριοι πλανήτες, Ήλιος και Σελήνη, στέκονται πάνω από την Πεντάλφα, δεξιά και αριστερά, αντίστοιχα.

Σε μερικά από τα νεότερα μυστικιστικά συστήματα, μπορούμε να βρούμε τον Ήλιο και την Σελήνη στο κέντρο της Πεντάλφας, ‘δεμένα’ μεταξύ τους έτσι, που να θυμίζουν το Ταοϊστικό Γινκ-Γανγκ.

Από τον Μεσαίωνα και μέχρι τις μέρες μας, ξανασυναντάμε την Πεντάλφα στις λαϊκές παραδόσεις και δεισιδαιμονίες της ελληνικής υπαίθρου, ως φυλαχτό προστασίας από τα κακόβουλα αερικά του δάσους.

Η Πεντάλφα είναι από τα λίγα σύμβολα που συναντάμε σε τόσες πολλές θρησκείες και φιλοσοφίες του κόσμου.

Εδώ και χιλιετίες τιμάται με σεβασμό, προστατεύει τον κάτοχο από δαίμονες (είτε αυτοί είναι προσωπικοί είτε όχι) και αντιμετωπίζεται ως σύμβολο σοφίας, γνώσης, ευτυχίας και ζωής.

Η συσχέτισή της με τον Σατανισμό είναι εκφυλισμός και ύβρης.