Το μνημόνιο που δεν θα είναι… μνημόνιο: Στενός «κορσές» μέχρι το 2022 – Τι προβλέπει

Ενισχυμένη Επιτήρησης θα ονομάζεται το μνημόνιο που δεν θα είναι… μνημόνιο και ανακοινώθηκε για την Ελλάδα και θα ισχύσει από τις 28 Αυγούστου και μέχρι και το 2022.

Έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός μνημονίου με μια ουσιώδη διαφορά: Τώρα δεν θα πάρουμε δάνεια, τα δάνεια θα μας τα δίνουν και μάλιστα πιο ακριβά οι αγορές.

-Η λιτότητα είναι διαρκής και δεν θα χαλαρώσει καθόλου ως το 2022 καθώς η Ελλάδα θα πρέπει να επιτυγχάνει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% το ΑΕΠ φέτος και τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Η μείωση των φόρων και η λεγόμενη κοινωνική πολιτική θα επιτρέπεται μόνο με την υπέρβαση των πλεονασμάτων (3,5% ως το 2022 και έπειτα 2,2% ως το 2060).

-Η Ελλάδα δεσμεύεται ρητά να μην αντιστρέψει τα μέτρα του τρίτου μνημονίου και να εφαρμόσει τα λεγόμενα δημοσιονομικά – διαρθρωτικά μέτρα (fiscal structural policies) τα οποία στη γλώσσα των Θεσμών δεν είναι αλλά από το ψηφισμένο πακέτο της μείωσης των συντάξεων από 1.1.2019 και του αφορολόγητου από 1.1.2020.

Ο πρωθυπουργός φέρεται να έχει αποφασίσει να μην εφαρμοστεί το μετρό της μείωσης των συντάξεων ωστόσο η κυβέρνηση στη φάση αυτή προσυπογράφει τα κείμενα που θα ισχύουν από τις 28 Αυγούστου. Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος αναμένεται να μετρήσει αντιδράσεις στο σημερινό Eurogroup, ωστόσο πληροφορίες αναφέρουν ότι οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης δεν είναι «ζεστοί» απέναντι στο ενδεχόμενο αναστολής των ψηφισμένων μέτρων μείωσης των συντάξεων από τον προσεχή Ιανουάριο.

-Το νέο καθεστώς Ενισχυμένης Επιτήρησης θα τεθεί σε ισχύ από τις 28 Αυγούστου και προβλέπεται να διαρκέσει ως το 2022. Η επιτήρηση θα ανανεώνεται ανά εξάμηνο. Στο επίσημο κείμενο της Απόφασης της Κομισιόν αναφέρεται η δέσμευση της κυβέρνησης «να συνεχίσει να υιοθετεί μέτρα για να αντιμετωπίζει τα αίτια ή τα πιθανά αίτια δυσκολιών»,«να ολοκληρώσει όλες τις μεταρρυθμίσεις “κλειδιά” που υιοθετήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM (σ.σ.: δηλαδή του τρίτου μνημονίου)» και να εφαρμόσει τις συμφωνημένες δημοσιονομικές-διαρθρωτικές πολιτικές (fiscal-structural policies) όπως αποκαλούν οι Θεσμοί την περικοπή των συντάξεων και του αφορολόγητου.

-Τον έλεγχο των δεσμεύσεων θα τον έχει και πάλι η τρόικα (νυν Θεσμοί ή κουαρτέτο) με πρωτεύοντα ρόλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το οποίο θα συνδέσει το δικό του πρόγραμμα παρακολούθησης (PPM) με αυτό των Ευρωπαίων. Η πρώτη κάθοδος της τρόικας στην Αθήνα στο πλαίσιο του νέου πλαισίου αναμένεται τον Σεπτέμβριο ενόψει της κατάρτισης του προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2019.

-Βάσει των αποφάσεων οι Θεσμοί θα μπορούν να εισηγούνται στο Eurogroup νέα μέτρα αν η Ελλάδα φαίνεται ότι δεν τηρεί τους στόχους για τους οποίους έχει δεσμευτεί.

-Μοχλός πίεσης και δόσεις (νέου τύπου) υπάρχουν και στη νέα φάση. Αν η Ελλάδα δεν τηρεί τις δεσμεύσεις της δεν θα παίρνει τις δόσεις από την επιστροφή των εσόδων των εθνικών Κεντρικών Τραπεζών από την κατοχή ελληνικών ομολόγων (τα λεγόμενα «κέρδη SMP/ANFA»). Οι δόσεις αυτές ύψους 600 εκατ. ευρώ η καθεμία θα δίνονται στην Ελλάδα δύο φορές το χρόνο, κάθε Δεκέμβριο και Ιούνιο (αρχής γενομένης από το 2018 και ως τον Ιούνιο του 2022) αλλά μόνο αν ο έλεγχος της τρόικας ανάβει πράσινο φως. Υπό την αίρεση της τρόικας θα βρίσκεται και η διατήρηση σε χαμηλά επίπεδα των επιτοκίων step up όπου το όφελος ετησίως φτάνει τα 200 εκατ. ευρώ.

-Αντί για νέο δάνειο η Ελλάδα θα πρέπει, τέλος, να αξιοποιήσει την τελευταία δόση των 15 δισ ευρώ και το συνολικό ταμειακό απόθεμα των 24,1 δισ. ευρώ ώστε να πορευθεί τουλάχιστον μέχρι το καλοκαίρι του 2020 προσπαθώντας παράλληλα να ανακτήσει την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. Η τελευταία δόση του τρίτου μνημονίου αναμένεται να εγκριθεί την Παρασκευή από το Συμβούλιο των Διευθυντών του ESM.