Γιατί οι σύντροφοί που επιλέγουμε στη ζωή μας μοιάζουν στους γονείς μας;

Τα έκπαγλης ομορφιάς φτερά που στολίζουν την ουρά του παγονιού δεν βρίσκονται εκεί γιατί το βοηθούν να εξασφαλίζει την τροφή του ή να κοιμάται σωστά. Βρίσκονται εκεί για να προσελκύουν τον κατάλληλο σύντροφο.

Όσο πιο όμορφα τα φτερά, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να βρει το ταίρι του. Χρόνια τώρα οι επιστήμονες προσπαθούν να εντοπίσουν την υποσυνείδητη διεργασία που επηρεάζει την επιλογή συντρόφου, και από τη στιγμή που τα χαρακτηριστικά που μπορούν να κληροδοτηθούν στις επόμενες γενιές είναι εκείνα που τείνουν να αυξάνουν τους λόγους προτίμησης μεταξύ των σεξουαλικών παρτενέρ.

Γι’ αυτό η ουρά των παγονιών είναι έτσι πλουμιστή: από γενιά σε γενιά, όλο και ωραιότερη ουρά, σημαίνει εύρος στην επιλογή συντρόφων. Τι σχέση έχει αυτό με εμάς; Δεν απέχει πολύ ο τρόπος εξέλιξης της επιλογής συντρόφων στο ανθρώπινο είδος από το παραπάνω παράδειγμα. Ας πούμε, τι βρίσκουμε ελκυστικό στους συντρόφους μας και γιατί;

Σε ένα μεγάλο ποσοστό, το κριτήριο μας για το τι είναι ελκυστικό περνά μέσα από το πρίσμα αυτού που αποκαλούμε επιτυχημένη αναπαραγωγή του είδους μας. Ο τρόπος με τον οποίο ανατραφήκαμε και μεγαλώσαμε μας έδωσε μια πρόγευση για το ποιον θα θέλαμε για σύντροφο μας. Η υγεία, η γονιμότητα, η προθυμία και η ικανότητα να επενδύσει κανείς στο να γίνει γονιός δεν είναι απαραιτήτως τα επιθυμητά χαρακτηριστικά σε έναν σύντροφο, ωστόσο σε ένα μεγάλο πληθυσμιακό φάσμα θεωρούνται προσόντα, με ελάχιστες πολιτισμικές ως επί το πλείστον διαφοροποιήσεις.

Αυτές οι βιολογικές προτιμήσεις φαίνεται ότι συμβαδίζουν και με άλλους παράγοντες που μας οδηγούν στην επιλογή συντρόφου. Για παράδειγμα, είναι ξεκάθαρο ότι αυτό που αναζητάμε σε έναν σύντροφο έχει ρίζες που εκτείνονται πολύ μακρύτερα από τη σημερινή εποχή του Instagram, από τους καλλωπισμούς και το βαρύ make up, από τον τρόπο που σχεδόν μαρκετίστικα πλασάρουμε τον εαυτό μας. Μπορούμε να πούμε ότι η προτίμησή μας έχει να κάνει με τη βαθύτερη ανθρώπινη φύση και τα ένστικτα μας.

Σε ένα μεγάλο ποσοστό, το κριτήριο μας για το τι είναι ελκυστικό περνά μέσα από το πρίσμα αυτού που αποκαλούμε επιτυχημένη αναπαραγωγή του είδους μας. Γιατί, όμως; Διότι μας έλκει, ό,τι θεωρούμε γνώριμο. Κάτι που δεν είναι αφηρημένο και στο οποίο δεν νιώθουμε απολύτως εκτεθειμένοι, καθίσταται στα μάτια μας ακόμη πιο ελκυστικό.

Σε μεγάλο ποσοστό, το να μας έλκουν φιγούρες που θυμίζουν τους γονείς μας, μπορεί να οφείλεται ακριβώς σε αυτό το φαινόμενο και πάλι, όμως, το συγκεκριμένο δεν εξηγεί το σύνολο όσων μας έλκουν σε έναν άνθρωπο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, είτε ο λόγος γίνεται για ετεροφυλόφιλα είτε για ομοφυλόφιλα ζευγάρια, οι σύντροφοι πολλές φορές μοιάζουν κάπως με τους γονείς μας. Οι φιλενάδες των αγοριών κάπως μοιάζουν με τη μαμά τους, οι σύντροφοι των κοριτσιών κάπως θυμίζουν τον πατέρα τους. Αυτό, βέβαια, έχει να κάνει και με τον βαθμό οικειότητας που κάποιος ένιωθε για τον πατέρα ή τη μητέρα του.

Ακόμη μία πιθανή εξήγηση για όλο αυτό, βιολογικά μιλώντας πάντα, αποδίδεται στο ότι οι σύντροφοι με τους οποίους επιλέγουμε να αποκτήσουμε οικογένεια μοιάζουν με τους γονείς μας, ακριβώς επειδή με κάποιο τρόπο θέλουμε να διατηρήσουμε αυτή την ομοιότητα και στις επόμενες γενιές, θα σχετιστούμε με γονίδια που “αποδίδουν” όπως τα δικά μας, αλλά χωρίς τον κίνδυνο ασθενειών που θα επιφύλασσε η αιμομιξία, λόγου χάριν.

Σύμφωνα με μία σπουδαία μελέτη που έγινε σε ζευγάρια στην Ισλανδία καλύπτοντας μία χρονική περίοδο 165 ετών έδειξε ότι τα περισσότερα εγγόνια είχαν προκύψει από δεσμούς μεταξύ τρίτων και τέταρτων εξαδέλφων. Με αυτό τον τρόπο αποδεικνυόταν ένας βαθμός εξελικτικού πλεονεκτήματος στην εξεύρεση ομοιοτήτων, αλλά και στο γιατί τα χαρακτηριστικά των γονιών μας τείνουν να είναι ελκυστικά στον τρόπο με τον οποίο εντοπίζουμε τον σύντροφό μας.

Τι γίνεται, όμως, με τις ομοιότητες μεταξύ αδελφών;

Σύμφωνα με μία άλλη πρόσφατη έρευνα και από δείγμα 56 γυναικών ζητήθηκαν φωτογραφίες τόσο των αδελφών όσο και των συντρόφων τους. Μετά ζητήθηκε από τις γυναίκες να “ζευγαρώσουν” τις φωτογραφίες άλλων γυναικών με τα αντρικά πρόσωπα που πίστευαν ότι ταιριάζουν περισσότερο και θα μπορούσαν να είναι σύντροφοι τους. Ας σημειωθεί ότι στα 2/3 των περιπτώσεων αυτής της έρευνας, διόλου τυχαία, οι σύντροφοι των γυναικών που συμμετείχαν σε αυτήν, έμοιαζαν κάπως με τους αδελφούς τους.

Και εννοείται ότι σε ένα συντριπτικό ποσοστό του το είδος μας τρέφει αποστροφή για τις αιμομικτικές σχέσεις, ωστόσο, αυτό δεν καθιστά ευκολότερες ή απλούστερες τις φυσιολογικές σχέσεις, αυτές που συνάπτουμε για να εξασφαλίσουμε τη συνέχεια μας στον πλανήτη. Το ότι τείνουμε να επιλέγουμε ανθρώπους που μας θυμίζουν τους πολύ κοντινούς συγγενείς μας, όπως διαπιστώνεται από ένα ευρύ φάσμα ερευνών, φωτίζει κάποιες πτυχές της ανθρώπινης συμπεριφοράς και εξηγεί τις επιλογές μας.