Επιβεβαιώνεται το πείραμα του Μεξικού – Πρόγραμμα του ΔΝΤ χωρίς λεφτά, 4 πιθανά σενάρια λύσης

Σε αποκλειστική συνέντευξή της στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt η Κριστίν Λαγκάρντ προανήγγειλε την δημιουργία προγράμματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου χωρίς χρήματα.

Η γενική διευθύντρια του οργανισμού κατέστησε σαφές ότι το Ταμείο θα είχε την δυνατότητα να «δανείσει» το όνομά του στον επόμενο γύρο του ελληνικού προγράμματος προσθέτοντας όμως ότι μια πραγματική καταβολή χρημάτων θα εξακολουθεί να συνδέεται με την αποδοχή της ελάφρυνσης του χρέους που αποτελεί και στόχο της Κυβέρνησης.

Η δήλωση Λαγκάρντ επιβεβαιώνει την εφαρμογή του μοντέλου που χρησιμοποιήθηκε στο Μεξικό το 1986.

Αυτό προβλέπει τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα με το δικό του μνημόνιο αλλά χωρίς εκταμίευση δόσεων μέχρι να υπάρξει δέσμευση των Ευρωπαίων για την ελάφρυνση του χρέους. Εκτός από το Μεξικό, αντίστοιχα προγράμματα είχαν εφαρμοστεί κατά τη δεκαετία του 1980 στο Εκουαδόρ και στην Ακτή Ελεφαντοστού. Αποτελούσε πρακτική του Ταμείου σε περιπτώσεις που δεν είχε εξασφαλιστεί η κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών μίας χώρας και αφορούσε αποκλειστικά χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής, καθώς συνήθως απέμενε να διακανονιστούν λεπτομέρειες μεταξύ των φορέων που εμπλέκονταν στο δανεισμό του κράτους (π.χ. Paris Club).

Το σήμα από το ΔΝΤ για πρόγραμμα χωρίς λεφτά ήλθε λίγα εικοσιτετράωρα μετά τη διαρροή εγγράφου του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών το οποίο μοιράστηκε στους βουλευτές της χώρας. Σε αυτό, μια από τις προτάσεις του ESM για την ελάφρυνση του χρέους (καθυστέρηση της πληρωμής τόκων ως το 2048) εκτιμάται ότι θα σήμαινε απώλεια κεφαλαίων ως 123 δισ. ευρώ για τους Ευρωπαίους εταίρους. Η διαρροή αυτή είναι δηλωτική του κλίματος που επικρατεί στη γερμανική πλευρά με τον υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να αποκλείει κάθε παρέμβαση για το χρέος πριν από το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018.

Την ίδια ώρα Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προειδοποιούν την κυβέρνηση ότι η λύση που θα βρεθεί στο τραπέζι στις 15 Ιουνίου δεν θα είναι καλύτερη από αυτή που απέρριψε η Ελλάδα στο Εurogroup της 22ας Μαΐου

Μέσα σε αυτό το σκηνικό η Κομισιόν και οι Γάλλοι αναζητούν τρόπους ώστε να μην οδηγηθούν τα πράγματα στα άκρα, με στόχο στο κοινό ανακοινωθέν του Eurogroup της 15ης Ιουνίου να σώζονται τα προσχήματα με έναν τρόπο που θα δίνει τη δυνατότητα στον Έλληνα Πρωθυπουργό να στηριχθεί στο αφήγημα της ανάκαμψης και της επιστροφής (έστω και δοκιμαστικά) στις αγορές. Με δεδομένο ότι η λύση για το χρέος η οποία θα επέτρεπε την πλήρη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα και την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) από την ΕΚΤ συγκεντρώνει αυτή τη στιγμή μικρές πιθανότητες, τα γλυκαντικά για την απώλεια αυτών των στόχων περιλαμβάνουν τα εξής:

-Πρώτον, μια μεγαλύτερη δόση που αντί για 7 δισ. θα φτάσει τα 9,5 δισ. ευρώ και θα καλύπτει σημαντικό μέρος των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Βεβαίως, όπως συνέβη και πέρυσι, λόγω της δυσπιστίας για το χειρισμό αυτών των ποσών για την αποπληρωμή των χρεών του κράτους προς την αγορά ή τη μείωση του χρόνου αναμονής για την απόδοση των συντάξεων, οι Βρυξέλλες ετοιμάζουν ήδη μια νέα αποστολή της τρόικας τον Σεπτέμβριο. Ο έλεγχος θα αφορά την κατανομή του πρώτου τμήματος της δόσης για τα ληξιπρόθεσμα (δηλαδή τον αν έφτασαν τα λεφτά εκεί που έπρεπε να φτάσουν) και θα ξεκλειδώνει το δεύτερο τμήμα της δόσης για αυτό το σκοπό που θα είναι στην περιοχή των 2 δισ. ευρώ.

-Δεύτερον, χείρα βοηθείας για δοκιμαστική έξοδο στις αγορές. Οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις συνεχίζονται με αμείωτη ένταση ενόψει της συνεδρίασης του Euro Working Group την Πέμπτη, ενώ πηγές του υπουργείου Οικονομικών αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο τηλεδιάσκεψης ακόμη και σήμερα το απόγευμα. Με δεδομένη την στήριξη της Κομισιόν και της Γαλλίας για την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές (δοκιμαστικά) το επόμενο διάστημα ακόμη και αν χαθεί το QE το ζητούμενο είναι πλέον η έκφραση στήριξης από την πλευρά του Eurogroup στις 15 Ιουνίου.

Τα 4 πιθανά σενάρια για λύση είναι τα εξής:

Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα προσδιορίζονται σε τέτοιο βαθμό, ώστε το Ταμείο να προχωρήσει άμεσα σε θετική έκθεση βιωσιμότητας του χρέους. Αυτό συνεπάγεται ότι το Ταμείο θα συμμετάσχει πλήρως και με χρηματοδότηση στο ελληνικό Πρόγραμμα. Ενώ η ΕΚΤσε αυτή την περίπτωση αναμένεται να δώσει επίσης άμεσα το πράσινο φως για την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο Πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Σε αυτή την κατεύθυνση εργάζεται η κυβέρνηση και αυτό εννοεί όταν μιλά για καθαρή λύση, όπως και η γαλλική κυβέρνηση όπως προκύπτει και από την πρόταση που είδε το φως της δημοσιότητας την προηγούμενη εβδομάδα.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αποφασίζει να αποχωρήσει από το Πρόγραμμα. Σε μια τέτοια περίπτωση είναι προφανές ότι θα υπήρχε αρνητική έκθεση βιωσιμότητας του χρέους και οι ευρύτερες αναταράξεις θα ήταν αναπόφευκτες. Το μεγάλο ερώτημα θα ήταν πώς συνεχίζεται το Πρόγραμμα αλλά και τι γίνεται με τα μέτρα για το 2019-2020, από τη στιγμή που ο πρωθυπουργός έχει πει ότι η κυβέρνηση τα ψήφισε ώστε να εξασφαλιστεί η συμμετοχή του ΔΝΤ και να προχωρήσει η ρύθμιση του ελληνικού χρέους. Το σενάριο αυτό έχει πάντως τις λιγότερες πιθανότητες, καθώς Γερμανία και Ολλανδία επιμένουν ότι χωρίς το ΔΝΤ δεν μπορεί να συνεχιστεί το ελληνικό πρόγραμμα.

Το ΔΝΤ αποφασίζει να προχωρήσει σε ένα stand by arrangement. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα εγκριθεί από το ΔΣ του Ταμείου η συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα αλλά χωρίς εκταμίευση χρημάτων μέχρι να υπάρξουν ισχυρές εγγυήσεις ότι το ελληνικό χρέος θα καταστεί βιώσιμο (πιθανόν δηλαδή η εκταμίευση να γίνει άπαξ τον Σεπτέμβρη του 2018 όταν θα τεθούν σε εφαρμογή τα μέσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος). Σε αυτή την περίπτωση για την οποία χθες προιδέασε η ίδια η Λαγκάρντ με δηλώσεις της στη Handelsblatt όλα θα εξαρτηθούν από το λεκτικό της απόφασης του EG (εφόσον φυσικά η κυβέρνηση αποδεχτεί επί της αρχής μια τέτοια λύση). Μια αρνητική για την Αθήνα απόφαση του EG σύμφωνα με την οποία το ελληνικό χρέος θα χαρακτηριζόταν ακόμη μη βιώσιμο θα εκλεινε οριστικά το δρόμο για το QE.

Αντίθετα ένα θετικό λεκτικό που θα χαιρέτιζε π.χ. τα βήματα προς την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους πιθανολογείται από τους καλά γνωρίζοντες ότι θα έδινε τη δυνατότητα στο Ντράγκι να εντάξει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και έτσι να…χρυσώσει το χάπι για τον Έλληνα Πρωθυπουργό.

Ο Τσίπρας ενημερώνει το κόμμα
Με αυτά τα δεδομένα η ελληνική κυβέρνηση, φαίνεται να πορεύεται σε τεντωμένο σκοινί και υπό αυτό το πλαίσιο, ο Αλέξης Τσίπρας ενημερώνει στις 10 το πρωί την Πολιτική Γραμματεία του κόμματος. Με ενδιαφέρον αναμένονται οι τοποθετήσεις των «53» και των κκ Φίλη και Σκουρλέτη που δεν κρύβουν τις επιφυλάξεις τους για την τελική κατάληξη της διαπραγμάτευσης.