Ανακαλύφθηκε νέο είδος σούπερνοβα

Ένα νέο τύπο σούπερνοβα ισχυρίζονται πως ανακάλυψαν αστρονόμοι, καθώς στους δύο γνωστούς τύπους εκρήξεων, έρχεται να προστεθεί και ένας τρίτος μικρότερης ισχύος.

Τα δύο μέχρι σήμερα γνωστά είδη περιλαμβάνουν την πλήρη διάλυση ενός «λευκού νάνου» αστέρα, καθώς και την βαρυτική κατάρρευση του πυρήνα ενός γιγάντιου άστρου με μάζα δέκα έως εκατό φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου μας. Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι μια από τις πιο ισχυρές και λαμπερές εκρήξεις στο σύμπαν.

Το νέο είδος πήρε την ονομασία Iax και μέχρι σήμερα θεωρούνταν μια ασυνήθιστη υποπερίπτωση του πρώτου είδους έκρηξης που αναφέρθηκε παραπάνω. Όπως φαίνεται όμως, πρόκειται για ένα τελείως διαφορετικό είδος σούπερνοβα. Πρόκειται για μικρότερη έκρηξη σε σχέση με το πρώτο είδος, κατά την οποία απελευθερώνεται μικρότερη ποσότητα ενέργειας: το 1% έως 50% της εκλυόμενης ενέργειας από την πλήρη διάλυση ενός «λευκού νάνου» αστέρα.

Λόγω του μικρότερου μεγέθους της έκρηξης, υπάρχουν ενδείξεις ότι σε αρκετές περιπτώσεις ένα τμήμα του άστρου κατορθώνει να επιβιώσει.

Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον αστρονόμο Ράιαν Φόλεϊ του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ – Σμιθσόνιαν, εκτιμούν ότι οι περισσότερες εκρήξεις του νέου τύπου Iax προέρχονται από διπλά συστήματα άστρων (δύο άστρα σε αμοιβαία βαρυτική έλξη και σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο).

Το ένα άστρο-λευκός νάνος, που έχει μεγάλη πυκνότητα και είναι πλούσιο σε άνθρακα και οξυγόνο, «κλέβει» ήλιο από το άλλο άστρο, που είναι πλούσιο σε αυτό το χημικό στοιχείο, καθώς έχει πια «κάψει» το υδρογόνο του, ώσπου το πρώτο άστρο να έχει συσσωρεύσει τόσο μεγάλη μάζα, ώστε τελικά να εκραγεί. Η διαδικασία απεικονίζεται στο παρακάτω σκίτσο.

Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι έχουν ανακαλύψει έως τώρα πολύ λίγες τέτοιου είδους αχνές εκρήξεις σούπερ-νόβα, γύρω στις 25 και μόνο σε πιο νέους γαλαξίες. Αυτό συμβαίνει όχι γιατί είναι σπάνιες, αλλά απλούστατα επειδή δεν είναι ιδιαίτερα λαμπερές. Εκτιμούν ότι για κάθε 100 εκρήξεις του πρώτου είδους, συμβαίνουν περίπου 31 εκρήξεις σούπερ-νόβα του τρίτου είδους.

Το μελλοντικό μεγάλο τηλεσκόπιο Large Synoptic Survey Telecope στη Χιλή αναμένεται να εντοπίσει περίπου ένα εκατομμύριο εκρήξεις υπερκαινοφανών άστρων στη διάρκεια της λειτουργίας του και από αυτές πάνω από 10.000 θα μπορούσαν να είναι σούπερ-νόβα του τρίτου τύπου. Μάλιστα, όπως είπε ο Ράιαν Φόλεϊ, δεν αποκλείεται τέτοιες εκρήξεις τρίτου τύπου να γίνονται κατά καιρούς και πολύ κοντά στη Γη, αλλά να μην έχουν ακόμα παρατηρηθεί.

Τμήμα ειδήσεων Defencenet.gr