Νύχτες Πρεμιέρας 2015: Συνεργασία με Documenta και Μπιενάλε

Στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας-Νύχτες Πρεμιέρας, η Μπιενάλε της Αθήνας 2015–2017 «ΟΜΟΝΟΙΑ» παρουσιάζει στις 02/10/2015 και ώρα 20.00 το κινηματογραφικό πρότζεκτ των Ντάριο Ατζελίνι και Όλιβερ Ρέσλερ, Κατάληψη, Αντίσταση, Παραγωγή (Occupy, Resist, Produce). Εν όψει της κρίσιμης ιστορικής συγκυρίας, η «ΟΜΟΝΟΙΑ» ερευνά τρία φλέγοντα ζητήματα: την ανάδυση εναλλακτικών οικονομιών, την επιτέλεσή τους στον πολιτικό χώρο και τη δημιουργία θεσμών που επαναπροσδιορίζουν καθιερωμένες δομές.

Είναι σε συνάρτηση με τα πεδία αυτά που η Μπιενάλε επιλέγει να παρουσιάσει για πρώτη φορά στην Αθήνα το κοινωνικό πρότζεκτ Occupy, Resist, Produce, όπου οι σκηνοθέτες ακολουθούν εργοστάσια κατειλημμένα από τους εργαζομένους, οι οποίοι κατόρθωσαν να διαμορφώσουν το εργασιακό τους καθεστώς με δική τους διαχείριση.

Οι τρεις ταινίες αναφέρονται στα εργοστάσια RiMaflow (Μιλάνο), Officine Zero (Ρώμη) και Vio.Me. (Θεσσαλονίκη), αντίστοιχα.Μέχρι τώρα έχουν γυριστεί τρεις ταινίες και πολλές άλλες θα ακολουθήσουν. Για κάθε ταινία, έχουν διεξαχθεί και καταγραφεί συζητήσεις με τους εργαζομένους και συνελεύσεις τους που αποτελούν το κύριο μέσο λήψεις αποφάσεων. 

Οι συζητήσεις αυτές προσφέρουν στους συμμετέχοντες τη δυνατότητα να δημοσιοποιήσουν επιτεύγματα, δυσκολίες, πλεονεκτήματα και προκλήσεις που αφορούν σε θέματα διαχείρισης της εργασίας.

H Documenta, η μεγαλύτερη έκθεση τέχνης στον κόσμο, δημιουργήθηκε από τον θρυλικό επιμελητή τέχνης και αρχιτέκτονα, Arnold Bode το 1955 στο Κάσελ της Γερμανίας. Στόχος ήταν να φέρει τη χώρα στο προσκήνιο της σύγχρονης τέχνης, εξοστρακίζοντας και καταστέλλοντας μια για πάντα το πολιτιστικό σκότος που επέφερε ο ναζισμός.

Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός, το οποίο πραγματοποιείται κάθε πέντε χρόνια αφήνοντας ένα ισχυρό αντίκτυπο, αναγάγοντας τις νέες τάσεις της τέχνης σε έναν ουσιαστικό διάλογο με την κοινωνία και την πολιτική σκηνή και αναδεικνύοντας παράλληλα τα σύγχρονα καλλιτεχνικά ρεύματα. Για πρώτη φορά στην ιστορία της, η έκθεση “Documenta 14” θα ξεπεράσει τα σύνορα του Κάσελ, την άνοιξη του 2017, και θα πραγματοποιηθεί σε δύο πόλεις ταυτόχρονα, στο Κάσελ και στην Αθήνα  με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Adam Szymczyk. Όπως είναι προφανές,  τα πολιτικά γεγονότα Ελλάδας και Ευρώπης θα επηρεάσουν έντονα αυτή την έκθεση, επιδεικνύοντας το σύγχρονο ιστορικό παρασκήνιο και την επίδραση του στο πολιτιστικό γίγνεσθαι.  

Γι’ αυτό το λόγο το 21ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας επέλεξε να προβάλει ένα σπάνιο ντοκιμαντέρ για τη  Documenta 4 του 1968, τη τελευταία Documenta υπό την διεύθυνση του Arnold Bode. 

Στη συγκεκριμένη έκδοση επικρατεί έντονα το δίπολο διαμάχης & διαλόγου σε καλλιτεχνικό, πολιτικό και αισθητικό επίπεδο, καθώς και οι διαφορετικές καλλιτεχνικές τάσεις μεταξύ της Ευρώπης και της Αμερικής του τότε, απηχώντας παράλληλα και τις κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές που λάμβαναν  χώρα εκείνο το σημαδιακό έτος.

Σύγχρονοι σπουδαίοι καλλιτέχνες  παρενθέτουν τις απόψεις τους γύρω από το περιβάλλον της εποχής σε συνάρτηση με τη τέχνη, όπως ο Joseph Beuys με την εγκατάσταση Raumplastik, ο Martial Raysse που σχολιάζει τον ρόλο του καλλιτέχνη, τον Harald Szeeman να υπερασπίζεται την έννοια του μουσείου και τον Edward Kienholz να εξηγεί την φύση της δουλειάς του υπό το πρίσμα της εγκατάστασης του με τίτλο Roxys.Το ντοκιμαντέρ αυτό αντανακλά τον αναβρασμό της εποχής, δίνοντας φωνή σε καλλιτέχνες, επιμελητές και κοινό, αλλά και προσφέροντας μια μοναδική προοπτική για την έννοια της έκθεσης σε εξέλιξη.

Παρουσία του Διευθυντή της Documenta, Adam Szymczyk.

Μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ θα ακολουθήσει συζήτηση με τον Διευθυντή.

Ο Δημήτρης Αληθεινός επιλέγει 8 ταινίες για την τέχνη και τέλος, η μυστική λέξη που κάθε χρόνο κρύβεται στο εικαστικό του Φεστιβάλ και φέτος θα αποκαλύπτεται μέσα από “μυστικά” installation σε διαφορετικά σημεία καθ’ όλη τη διάρκεια του Φεστιβάλ, από την εικαστικό Κλειώ Γκιζελή.