Η κατανάλωση ακόμη και ενός αναψυκτικού την ημέρα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ηπατικής νόσου

Νέα έρευνα που παρουσιάστηκε στην Εβδομάδα Ενωμένης Ευρωπαϊκής Γαστρεντερολογίας (UEG) στο Βερολίνο, κατέληξε στο συμπέρασμα πώς η κατανάλωση ακόμη και ενός αναψυκτικού την ημέρα μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης ηπατικής νόσου.

Η -προς το παρόν- αδημοσίευτη μελέτη, με επικεφαλής ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Zhejiang στην Κίνα, διαπίστωσε, ότι τα άτομα που κατανάλωναν ένα κουτάκι αναψυκτικού διαίτης καθημερινά είχαν 60% υψηλότερο κίνδυνο λιπώδους ηπατικής νόσου, ενώ όσοι έπιναν ζαχαρούχα αναψυκτικά είχαν 50% υψηλότερο κίνδυνο.

Πώς έγινε η μελέτη

Η μελέτη ανέλυσε δεδομένα από περισσότερους από 12.000 ενήλικες και επικεντρώθηκε στη σχετιζόμενη με την μεταβολική δυσλειτουργία στεατική ηπατική νόσο (MASLD), μέχρι πρότινος γνωστή ως μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος (NAFLD).

Οι ερευνητές συνέκριναν άτομα που έπιναν τακτικά αναψυκτικά διαίτης ή ζαχαρούχα με εκείνους που τα κατανάλωναν σπάνια.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι και οι δύο τύποι ποτών συσχετίζονταν έντονα με υψηλότερα ποσοστά συσσώρευσης λίπους στο ήπαρ και πρώιμη ηπατική βλάβη.

Συγκεκριμένα:

Οι καταναλωτές αναψυκτικών διαίτης είχαν 60% αυξημένο κίνδυνο ηπατικής νόσου.

Οι καταναλωτές ζαχαρούχων αναψυκτικών είχαν 50% αυξημένο κίνδυνο.

Είναι σημαντικό ότι ο κίνδυνος παρέμεινε σημαντικός ακόμη και αφότου συνυπολογίστηκαν παράγοντες όπως η ηλικία, ο ΔΜΣ, η κατανάλωση αλκοόλ και συνήθειες στον τρόπο ζωής, υποδηλώνοντας ότι τα καθαυτά γλυκαντικά, είτε τεχνητά είτε φυσικά, μπορεί να επηρεάσουν άμεσα την υγεία του ήπατος.

Πώς τα αναψυκτικά μπορούν να βλάψουν το ήπαρ

Αν και η μελέτη δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ουδέτερους επιστήμονες και δεν έχει δημοσιευτεί επισήμως σε επιστημονικό περιοδικό, οι ειδικοί λένε ότι τα ευρήματα συμφωνούν με όσα είναι ήδη γνωστά για το πώς η υπερβολική ζάχαρη και τα τεχνητά γλυκαντικά επηρεάζουν τον μεταβολισμό μας.

Τα ζαχαρούχα αναψυκτικά είναι πλούσια σε φρουκτόζη, την οποία το ήπαρ μετατρέπει σε λίπος όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό οδηγεί σε συσσώρευση λίπους (στεάτωση), φλεγμονή και ενδεχομένως σε ουλές στο ήπαρ (ίνωση).

Τα αναψυκτικά διαίτης, αν και χωρίς θερμίδες, περιέχουν τεχνητά γλυκαντικά που μπορεί να διαταράξουν το μικροβίωμα του εντέρου και να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο το ήπαρ επεξεργάζεται το λίπος και τη γλυκόζη. Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι μπορούν να προκαλέσουν αντίσταση στην ινσουλίνη, μια σημαντική αιτία της μεταβολικής ηπατικής νόσου.

Η χρόνια έκθεση σε οποιοδήποτε είδος αναψυκτικών μπορεί επομένως να επιταχύνει την εξέλιξη από την απλή συσσώρευση λίπους στο ήπαρ σε στεατοηπατίτιδα, κίρρωση ή ακόμα και καρκίνο του ήπατος.

Γιατί αυτά τα ευρήματα έχουν σημασία

Η ηπατική νόσος συχνά ονομάζεται «σιωπηλή επιδημία», επειδή τα συμπτώματα σπάνια εμφανίζονται μέχρι η νόσος να φτάσει σε προχωρημένα στάδια.

Η MASLD επηρεάζει σήμερα σχεδόν το 30% των ενηλίκων παγκοσμίως και η συχνότητά της αυξάνεται παράλληλα με την παχυσαρκία και τις κακές διατροφικές συνήθειες.

Αυτά τα νέα στοιχεία αμφισβητούν την άποψη ότι τα αναψυκτικά διαίτης είναι μια «πιο υγιεινή» εναλλακτική λύση.

Οι ερευνητές τόνισαν ότι τόσο τα ζαχαρούχα όσο και τα με τεχνητά γλυκαντικά ποτά μπορεί να επιβαρύνουν το ήπαρ με διαφορετικούς αλλά εξίσου επιβλαβείς τρόπους, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για σαφέστερη διατροφική καθοδήγηση και καλύτερη ευαισθητοποίηση των καταναλωτών.

Υγιεινότερες εναλλακτικές λύσεις για τα αναψυκτικά

Η αντικατάσταση των αναψυκτικών με ποτά φιλικά προς το ήπαρ μπορεί να υποστηρίξει τόσο την ενυδάτωση όσο και την μεταβολική ισορροπία.

Οι ειδικοί συνιστούν:

• Νερό – η καλύτερη επιλογή για τη διατήρηση της ενυδάτωσης και την αποτοξίνωση του ήπατος.
• Μη ζαχαρούχο τσάι ή καφές – και τα δύο περιέχουν αντιοξειδωτικά που μπορούν να προστατεύσουν το ήπαρ.
• Ανθρακούχο νερό με φέτες φρούτων – προσφέρει γεύση χωρίς ζάχαρη ή γλυκαντικά.
• Αραιωμένο νερό με φρούτα – παρέχει ήπια γλυκύτητα με πρόσθετα θρεπτικά συστατικά.

Ακόμα και όσοι πίνουν αναψυκτικά με μετριοπάθεια μπορούν να δουν οφέλη στην υγεία του ήπατος, μειώνοντας σταδιακά την κατανάλωση ή αντικαθιστώντας ένα κουτάκι την ημέρα με εναλλακτικές λύσεις με βάση το νερό.

Συχνές Ερωτήσεις

Είναι τα αναψυκτικά διαίτης τόσο κακά για το ήπαρ όσο τα κανονικά αναψυκτικά;

Ναι. Αυτή η μελέτη υποδηλώνει ότι τα αναψυκτικά διαίτης μπορεί να ενέχουν ακόμα και ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο λόγω των τεχνητών γλυκαντικών, που επηρεάζουν τον μεταβολισμό του ήπατος και τα βακτήρια του εντέρου.

Μπορεί η περιστασιακή κατανάλωση αναψυκτικών να βλάψει το ήπαρ;

Η περιστασιακή κατανάλωση είναι απίθανο να προκαλέσει σημαντική βλάβη, αλλά η καθημερινή κατανάλωση αυξάνει τον μακροπρόθεσμο κίνδυνο συσσώρευσης λίπους στο ήπαρ και μεταβολικών αλλαγών.

Ποια πρώιμα σημάδια μπορεί να υποδηλώνουν ηπατική νόσο;

Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν κόπωση, κοιλιακή δυσφορία και ανεξήγητες αλλαγές βάρους, αλλά η νόσος αυτή συχνά εξελίσσεται σιωπηλά. Συνιστώνται τακτικοί έλεγχοι και εξετάσεις ηπατικών ενζύμων για άτομα υψηλού κινδύνου.

Μπορεί το ήπαρ να ανακάμψει εάν σταματήσει η κατανάλωση αναψυκτικών;

Ναι. Το ήπαρ έχει αξιοσημείωτη ικανότητα να αυτο-επουλώνεται. Η μείωση των ζαχαρούχων ή αναψυκτικών διαίτης, η βελτίωση της διατροφής και η άσκηση μπορούν να αντιστρέψουν την πρώιμη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ.

Σημαίνει αυτό ότι όλα τα τεχνητά γλυκαντικά δεν είναι ασφαλή;

Όχι απαραίτητα. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η μετριοπάθεια είναι το κλειδί. Ενώ σε εγκεκριμένες δόσεις τα γλυκαντικά θεωρούνται ασφαλή, η υπερβολική καθημερινή χρήση μπορεί να έχει μεταβολικές επιπτώσεις που χρήζουν περαιτέρω μελέτης.